Marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński przypomniał, że założenia planu zostały przedstawione 9 kwietnia 2025 r. podczas spotkania Lubuskiej Rady Doradczej ds. Rozwoju Regionu w dworze w Zielonej Górze-Ochli. – Myślę, że to spotkanie zainspirowało uczestników do dyskusji. Było o tyle nietypowe, że brał w nim udział także przewodniczący Lubuskiego Zespołu Parlamentarnego, poseł Waldemar Sługocki. Będziemy starali się zaangażować parlamentarzystów, prosić ich o różnego rodzaju wsparcie, chociażby na styku z właściwymi ministerstwami – mówił marszałek województwa.
– Jestem cały czas niezwykle zdeterminowany i pełen zapału do tego, by zrealizować zamierzenia, o których kilkukrotnie rozmawialiśmy – dodał marszałek Marcin Jabłoński.
Dać przestrzeń młodzieży, rodzicom i wzmocnić gminy
Części składowe Lubuskiego Planu Ludnościowego omówił prof. Mariusz Kwiatkowski, pełnomocnik marszałka województwa lubuskiego ds. potencjału społecznego regionu. – „Przyjazne Lubuskie” to pomysł na to, żeby stworzyć pewną listę standardów, które powinny spełniać gminy, żeby radziły sobie z tym problemem, z którym próbujemy się zmierzyć. Chcemy, żeby stawały się atrakcyjne dzięki ofercie mieszkaniowej, żeby była tu przewaga konkurencyjna nad pozostałymi województwami. Chciałbym wylansować hasło „Lubuskie – tu się mieszka”. Efekt bardzo istotny z naszego punktu widzenia to poprawa sytuacji życiowej młodych rodziców i atmosfery wokół rodzicielstwa. Czwarta rzecz – identyfikacja dzieci i młodzieży z miejscem zamieszkania. Piąta – wzmocnienie tych społeczności, które są zagrożone wyludnieniem. „Lepiej połączeni” to idea wzmocnienia gmin, którym grozi wyludnienie, a ważnym narzędziem są centra usług społecznych. I tu jesteśmy na wspaniałej ścieżce, dlatego że w Lubuskiem mamy 7 centrów w tym roku, a w przyszłym – 20. W proporcji do liczby gmin będzie to najlepszy wynik w kraju – podkreślał prof. Mariusz Kwiatkowski.
– Głównym celem realizacji planu jest przeciwdziałanie kryzysowi demograficznemu. Nasze podejście będzie systemowe, planowe. Zamierzamy włączyć i już włączamy do tego planu wszystkich zainteresowanych, czyli przyjmujemy też podejście partycypacyjne. To nie może być plan jednego autora, ponieważ dotyczy całego województwa. Będzie to pierwszy regionalny plan adaptacji demograficznej – wyjaśnił prof. Mariusz Kwiatkowski.
Powiat krośnieński będzie pierwszy
Pilotażowo Lubuski Plan Ludnościowy będzie wdrażany w powiecie krośnieńskim. Na wybór tego samorządu miał wpływ kształt jego unijnego porozumienia terytorialnego, w skład którego weszły wszystkie gminy w powiecie. Ponadto powiat krośnieński jest jednym z sześciu lubuskich powiatów najbardziej zagrożonych wyludnieniem.
– Używam określenia „katastrofa demograficzna”, bo ono wskazuje, że rzeczywiście dzieje się coś złego. To jest katastrofa. W 2024 r. w naszej gminie zmarło ponad 2 razy więcej osób niż się urodziło. To się dzieje w całej Polsce – wyjątkami są duże miasta, które potrafią „zbierać” mieszkańców, czego przykładem jest Zielona Góra. Jeśli dzisiaj nie zaczniemy poważnie myśleć o tym, co się dzieje, to za 5, 6, 10 lat będziemy mieli poważne problemy: albo będziemy bardzo dużo dopłacać do oświaty, albo przyzwyczajać ludzi do tego, że któraś ze szkół wiejskich lub miejskich będzie musiała zniknąć. Musimy promować dzietność, a z drugiej strony – umiejętnie zatrzymać ludzi w naszym województwie – powiedział burmistrz Krosna Odrzańskiego Grzegorz Garczyński.
W planach są już kolejne spotkania
Zespół ds. Lubuskiego Planu Ludnościowego liczy 25 osób. Podczas spotkania w Urzędzie Marszałkowskim przedstawiono grupy tematyczne powiązane z elementami planu i zachęcano do przyłączenia się do nich. Przedstawiono też wydarzenia, które będą się koncentrować na problematyce demografii. Będzie to m.in. dwudniowy kongres demograficzny. Jego pierwsza część ma być poświęcona województwu lubuskiemu, a druga – konferencją międzynarodową.
– Bardzo często używam hasła „Lubuskie – tu warto żyć”. Ostatnio wypowiadałem je na scenie do tysięcy mieszkańców w trakcie otwarcia Święta Województwa Lubuskiego w Gorzowie. Próbujemy już „przemycać” te treści, które pojawiają się w trakcie naszych spotkań i rozmów. Zachęcamy państwa, żeby każdy próbował odegrać rolę w tym zadaniu, jakim jest praca nad poprawą sytuacji ludnościowej – zachęcał marszałek Marcin Jabłoński. – Wiemy na pewno, że nie wolno nam zrobić nic – dodał.
W spotkaniu wzięli udział m.in. wicemarszałek województwa lubuskiego Grzegorz Potęga, pełnomocniczka marszałka ds. równości i dyrektor Departamentu Instytucji Zarządzającej UMWL Sylwia Pędzińska, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Ewa Jaske, zastępczyni dyrektora Departamentu Infrastruktury Społecznej Ewa Sokołowska, dyrektor Departamentu Gospodarki i Rozwoju Sebastian Saniuk i zastępczyni dyrektora Magdalena Balak-Hryńkiewicz, dyrektor Biura Zamiejscowego UMWL w Gorzowie Wlkp. Natalia Burdz, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy Anna Urbaniak wraz z zastępcą Łukaszem Hudziakiem, dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Agnieszka Krzaczkowska, dr Konrad Stępnik z Wydziału Koordynacji Włączenia Społecznego ROPS, dyrektor biura Zrzeszenia Gmin Województwa Lubuskiego Agnieszka Opalińska oraz studenci Uniwersytetu Zielonogórskiego.
