Zasłużony dla Województwa Lubuskiego
Uchwała Nr XXXI/494/17
Sejmiku Województwa Lubuskiego
z dnia 24 maja 2017 roku
Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego w Zielonej Górze w 2017 r. obchodzi 65-lecie działalności i jest kontynuatorem teatrów robotniczych, m.in. „Teatru Kolejarza” (1946-1949) i „Nowej Reduty” działającej przy „Polskiej Wełnie”. Miejski Teatr Zielonogórski powołano w 1951 r., a 24 listopada 1951 r. odbyła się uroczysta premiera „Zemsty” A. Fredry w reżyserii Róży Gella-Czerskiej.
W sezonie 1958-1959 rozpoczęto wydawanie „Zeszytów Teatralnych”, na łamach których publikowane są prace zarówno autorów miejscowych, jak i autorów zaproszonych do współpracy z zewnątrz. Ogółem ukazały się dotychczas 332 numery. 6 grudnia 1959 r. w repertuarze Lubuskiego Teatru pojawiły się spektakle dla dzieci, a 1964 r. zaczęła działać Scena Lalkowa. Początkowo Scena Lalkowa była odłączona od sceny dramatu, miała odrębny zespół i próbowała istnieć samodzielnie, pod całkiem innym dachem. Ostatecznie zaistniał jeden zespół artystyczny. Ci sami aktorzy grają dla bardzo dorosłego i zupełnie małego widza.
18 grudnia 1964 r. Państwowy Teatr Ziemi Lubuskiej otrzymał nowe miano. Od tej pory jest to Lubuski Teatr im. Leona Kruczkowskiego.
Teatr nawiązał ścisłą współpracę z Katedrą Literatury Polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. W zwyczaj weszły nocne pokazy premierowe dla studentów, z następującymi po nich wielogodzinnymi dyskusjami. W 1974 r. odbyła się w teatrze ogólnopolska sesja naukowa. Tematem były spotkania nauki o literaturze z nowymi poszukiwaniami teatru, a 1976 r. odbyło się sympozjum naukowe „Teatr - w stronę skuteczności”.
W trakcie Dni Zielonej Góry odbywają się „Winobraniowe Spotkania Teatralne”. Lubuski Teatr gości wówczas zespoły z całej Polski, grające na scenie teatru oraz w różnych punktach miasta. Od 1995 r. z sukcesem rozwija się nieformalna inicjatywa teatrów Zielonej Góry, Legnicy, Jeleniej Góry, Gorzowa, Olsztyna, Wałbrzycha, zwaną Unią Teatrów Zachodniej Polski, polegająca na wymianie spektakli.
Lubuski teatr zainicjował zajęcia artystyczne z osobami wykluczonymi - więźniami osadzonymi w areszcie i osobami z zaburzeniami psychicznymi, które zakończyły się spektaklami teatralnymi o wysokich walorach terapeutycznych. Ponadto teatr podjął współpracę z Parlamentem Studenckim Uniwersytetu Zielonogórskiego, a także ze studentami Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
Wprowadził i rozwija liczne formy pracy w zakresie edukacji teatralnej i artystycznej adresowane do dzieci najmłodszych z ich opiekunami, dzieci przedszkolnych i szkolnych, do młodzieży i studentów, nauczycieli oraz działania z zakresu arteterapii. Są to warsztaty teatralne dla różnych grup wiekowych, dla grup międzypokoleniowych, lekcje teatralne, zeszyty metodyczne, czytania performatywne dramatów i literatury dziecięcej.
Konsekwentnie buduje się stały zespół artystyczny i koncepcję teatru repertuarowego. Spektakle cieszą się uznaniem publiczności i krytyki teatralnej, czego dowodem są liczne nagrody i wyróżnienia na festiwalach, konkursach i przeglądach teatralnych w kraju i zagranicą.
W ramach współpracy zagranicznej Lubuski Teatr rozwinął kontakty artystyczne z teatrami w Zittau i Chemnitz, które zaowocowały spektaklami w Niemczech oraz realizacją spektaklu przez niemieckich twórców na scenie zielonogórskiej. W 2015 r. w ramach współpracy z Dnipropietrowskim Ukraińskim Akademickim Muzyczno-Dramatycznym Teatrem publiczność mogła obejrzeć spektakle wywodzące się z tradycyjnej kultury ukraińskiej.
Teatr pozyskuje środki zewnętrzne na realizację projektów artystycznych: np. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Pro Vinci, Raz, Dwa, Trzy, Kultura i TY!, Teatralne podchody, Teatr nie gryzie - spróbuj go oswoić, Bajkowy świat Świętego Mikołaja, Teatr Polska, Laboratorium twórcze. Podejmuje się działań artystycznych na rzecz społeczności lokalnej. Reżyseruje i prowadzi doroczny Korowód Winobraniowy. Pomaga w organizacji licznych przeglądów artystycznych przedszkoli, szkół i środowisk społecznych, tj. Jasełka, Orszak Trzech Króli oraz przygotowuje widowiska plenerowe walki o Dom Polski w 1960 r. - tzw. wydarzenia zielonogórskie w obronie kościoła.
Teatr jest centrum sztuki wysokiej, miejscem przyjaznym i otwartym na działania lokalne, stale obecnego w ważnych wydarzeniach mieszkańców miasta i regionu. Za takie postrzeganie roli teatru, jego rozwój i wysoko ocenianą działalność artystyczną w ostatnich latach Lubuski Teatr został uhonorowany nagrodą kulturalną Miasta Zielona Góra (2012), a dyrektor Robert Czechowski nagrodą indywidualną Prezydenta Miasta Zielona Góra (2016). Jako miejsce przyjazne dla widza, wychodzi naprzeciw jego potrzebom, chce być miejscem otwartym i często odwiedzanym. Przez cały okres 65 lat istnienia prowadzi działalność objazdową, obejmując swym zasięgiem 6 województw, a w nich około 150 miejscowości, promując kulturę regionu lubuskiego.