Informacje o gospodarce Województwa

Strona główna
Dla mieszkańca
Gospodarka
Informacje o gospodarce Województwa

Dla mieszkańca

Schowaj sidebar

PORTRET GOSPODARCZY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO

LUBUSKIE, PONIEWAŻ …

  • jest położone w sercu Europy, wzdłuż polsko – niemieckiej granicy i doskonale skomunikowane z systemem autostrad europejskich (drogi A2, A18, S3), szlakami kolejowymi oraz rzecznymi, ponadto dysponuje portem lotniczym w Babimoście,
  • posiada ponad 1200 ha uzbrojonych, dostępnych terenów inwestycyjnych w specjalnych strefach ekonomicznych oraz strefach aktywności gospodarczej, gdzie funkcjonują firmy krajowe i zagraniczne z różnorodnych branż przemysłu,
  • należy do grupy wiodących polskich regionów w produkcji wyrobów z drewna, jest także wysoko notowane w produkcji komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, produkcji papieru oraz części i akcesoriów motoryzacyjnych.

GŁÓWNE OŚRODKI MIEJSKIE

Największymi miastami regionu i zarazem głównymi ośrodkami gospodarczymi są Zielona Góra oraz Gorzów Wielkopolski, następnie  Nowa Sól i Żary, do których dołączają miasta, w których działają podstrefy Kostrzyńsko–Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Cechą gospodarki Zielonej Góry (141,2 tys. mieszkańców, stan w dniu 31.12.2019) jest jej zróżnicowanie branżowe z wyraźną dominacją sektora usługowo–handlowego. W przetwórstwie przemysłowym wieloletnią tradycją cieszy się produkcja artykułów spożywczych i napojów alkoholowych. Ponadto produkowane są wyroby z drewna, aparatura pomiarowa, sprzęt elektrotechniczny, maszyny, tworzywa sztuczne i artykuły chemii gospodarczej oraz części motoryzacyjne. Swoje rozwiązania i usługi oferują firmy branży IT /ICT oraz fintech, a z młodszych sektorów dynamicznie rozwija się elektromobilność. Rynek usług to liczne firmy transportowo-spedycyjne i logistyczne.

Gorzów Wlkp. (123,6 tys. mieszkańców) jest ośrodkiem gospodarczym, w którym koncentruje się działalność dużych zakładów produkcyjnych. Zapoczątkowana w latach 50-tych XX wieku produkcja włóknin poliamidowych dała podwaliny pod nowoczesny przemysł chemiczny. Globalne koncerny umieściły tam również produkcję akcesoriów motoryzacyjnych. Silna pozycja firm branży metalowej i maszynowej sprawiły, że utworzono Lubuski Klaster Metalowy (LKM), którego przedstawiciele angażują się również w tworzenie nowoczesnego systemu szkolnictwa zawodowego i wyższego. Pozostałe aktywne branże to: elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, meblowa, spożywcza, włókiennicza oraz przetwórstwa drewna.

Nowa Sól (38,6 tys. mieszkańców), po gospodarczej zapaści z lat 90-tych XX wieku, obecnie jest silnym ośrodkiem przemysłowym. W pierwszym okresie sposobem na przetrwanie była produkcja … figur ogrodowych. Szybszy rozwój gospodarczy Nowej Soli, m.in. dzięki dynamicznemu napływowi znaczących inwestycji zagranicznych rozpoczął się po 2004 roku. Obecnie w mieście prężnie działają firmy z branży spożywczej, motoryzacyjnej, elektronicznej i elektrotechnicznej, budowlanej, metalowej i odlewniczej oraz maszynowej.

Różnorodność gospodarczą cechują również Żary (37,3 tys. mieszkańców), gdzie prowadzona jest produkcja takich gałęzi przemysłu jak: drzewny, szklarski, motoryzacyjny, elektryczny, metalowy, maszynowy, spożywczy, tekstylny, ponadto są produkowane tworzywa sztuczne oraz materiały budowlane.

Warto zwrócić uwagę na znaczną koncentrację branżową w kilku lubuskich miejscowościach, np. producentów papieru i wyrobów z papieru w Kostrzynie n/Odrą (17,7 tys. mieszkańców), producentów pieców przemysłowych oraz zaawansowanych technologicznie rozwiązań do obróbki cieplnej i powierzchniowej metali i procesów odlewniczych w Świebodzinie (21,7 tys. mieszkańców), jak również przetwórstwa mięsnego i wędlin w Sławie (4,3 tys. mieszkańców).

Ludność województwa lubuskiego 1 011 592 osób (31.12.2019)

Liczba mieszkańców na km2: 72 osoby

Zamieszkała w miastach: 656,5 tys. osób / 64,9%

Powierzchnia województwa lubuskiego: 13 988 km2

Lesistość: 49,3 % (2018)

PRZEMYSŁ, PKB i EKSPORT

Od powstania województwa lubuskiego w 1999 roku dynamicznie rozwijający się przemysł zwiększył wartość produkcji blisko 4-krotnie. Eksport wzrósł 5-krotnie, a PKB regionu wzrosło 2,5-krotnie.

PKB województwa lubuskiego

2000 - 17,52 mld zł

2010 - 31,69 mld zł

2015 - 39,81 mld zł

2017 - 43,47 mld zł

2018 - 46,01 mld zł

Lubuski przemysł

Spośród 28 działów przemysłu największy udział w produkcji od 2010 roku ma branża motoryzacyjna – w 2018 – 17,3%. Z drugiej dziesiątki w latach 90-tych XX wieku awansowała do pozycji regionalnego lidera zwiększając przy tym swoją produkcję prawie 62 razy.

Na drugim miejscu notowana jest branża - objęta tajemnicą statystyczną - produkcji komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych. Za sprawą spółki TPV DISPLAYS POLSKA, przekroczyła ona w 2018 roku wartość produkcji sprzedanej, która wyniosła 3,8 mld złotych (>10,7%).  

Na trzecim miejscu plasuje się produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (10,1). W dalszej kolejności znalazły się produkcja papieru (8,2%) produkcja artykułów spożywczych (7,8%) i produkcja wyrobów z metali (7,1%).

Tradycyjnie silne są także: produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (głównie ropa i gaz ziemny oraz piaski, żwiry, glinka ceramiczna kamionkowa i torf), metali, mebli, ponadto budowa maszyn i urządzeń oraz urządzeń elektrycznych, przetwórstwo tworzyw sztucznych oraz  chemikaliów i wyrobów chemicznych.

Kolorytu gospodarczego województwa lubuskiego dodaje odradzająca się tradycja upraw winnej latorośli oraz produkcja wina (m.in. w odmianach riesling, pinot noir, regent oraz traminer).  

Województwo lubuskie zajmuje 15 miejsce pod względem liczby ludności oraz 12 miejsce w zakresie produkcji przemysłowej w Polsce. Wielkość produkcji kilku branż przemysłu sprawia, że lubuskie:

zaliczamy do grupy wiodących polskich regionów w zakresie: 

  • produkcji wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny - 3 miejsce

jest wysoko notowane w:

  • produkcji komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych - 4 miejsce 
  • produkcji papieru i wyrobów z papieru - 5 miejsce
  • produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (głównie części i akcesoriów motoryzacyjnych) - 6 miejsce

Wartość produkcji sprzedanej przemysłu

1999 - 9,27 mld zł (ceny bieżące)

2010 - 23,37 mld zł

2015 - 29,72 mld zł 

2018 - 35,67 mld zł

2019 - 37,57 mld zł (dane szacunkowe)

* dane na podstawie publikacji Urzędu Statystycznego w Zielonej Górze ze strony: https://zielonagora.stat.gov.pl,  

** dane Ministerstwa Finansów: www.gov.pl/web/finanse/dane-za-rok-2018, spółka TPV Displays Polska na 129 miejscu w Polsce.

Wymiana handlowa województwa lubuskiego

Położenie lubuskiego wzdłuż granicy z Niemcami wpływa na dynamiczny wzrost inwestycji zagranicznych oraz handlu zagranicznego. Wartość wymiany handlowej lubuskiego, która w roku 2000 wyniosła około 2,11 mld euro, do roku 2017 zwiększyła się 4,5 razy i wyniosła 9,5 mld euro.

Województwo utrzymuje nadwyżkę eksportu nad importem w sposób nieprzerwany od 2010 roku. W latach 2000-2017 odnotowano pięciokrotny wzrost wartości eksportu z 1,2 mld euro do 6,06 mld euro. Województwo lubuskie pod względem wartości eksportu awansowało z 12 miejsca w 2000 roku na 9 pozycję  w 2017 roku.

Systematycznie powiększa się grupa regionalnych eksporterów. W 2014 roku przekroczyła ona liczbę tysiąca podmiotów (1027) i systematycznie rośnie (2017 - 1112 eksporterów).

Tak duże nasycenie firm prowadzących handel zagraniczny sprawia, że województwo lubuskie notuje od lat najwyższy w Polsce wskaźnik relacji udziału wartości eksportu do wartości sprzedanej przemysłu. Prawie ¾ produkcji przemysłowej jest eksportowana (74,3% w 2017 roku).

Znacząca rola eksportu produkcji przemysłowej wpływa na wysoką wartość eksportu per capita. Eksport na jednego mieszkańca województwa lubuskiego w 2017 roku wyniósł 6,0 tys. euro, co plasuje region na drugim miejscu w Polsce (w latach poprzedni wartość ta wyniosła: 2000 – 1154 euro, 2008 – 3264 euro). 

Wiodącymi towarami eksportowymi województwa lubuskiego są produkty branży meblowej, akcesoria motoryzacyjne, maszyny i urządzenia oraz telewizory. W dalszej kolejności są wyroby z przerobu drewna, papieru, artykuły spożywcze, wyroby branży chemicznej i metalowej. Towarem eksportowym są również usługi w zakresie transportu i logistyki.

Najważniejszym partnerem handlowym województwa lubuskiego jest Republika Federalna Niemiec. Na niemiecki rynek trafia niemal 50% towarów i usług eksportowanych przez lubuskie firmy. Kolejne miejsca zajmują Włochy, Holandia i Dania. W imporcie ponad 50-procentowy udział mają Niemcy, a wśród innych partnerów znacząca jest pozycja Włoch, Danii i Czech.

Wymiana handlowa lubuskiego

2000 - 2,11 mld euro

2017 - 9,50 mld euro

2018 - 10,00 mld euro*

Wartość eksportu województwa lubuskiego:                            Wartość importu województwa lubuskiego:

2000 - 1,2  mld euro                                                                         2000 - 0,91 mld euro

2010 - 3,53 mld euro                                                                        2010 - 2,51 mld euro

2015 - 5,51 mld euro                                                                        2015 - 3,01 mld euro 

2017 - 6,06 mld euro                                                                        2017 - 3,44 mld euro

2018 - 6,33 mld euro*                                                                      2018 - 3,67 mld euro* 

* dane wstępne

Wartość eksportu województwa lubskiego per capita.

2000 - 1,15 tys. euro

2008 - 3,26 tys. euro

2017 - 6,00 tys. euro - drugie miejsce w Polsce

Miejsce lubuskiego w eksporcie Polski (wg województw)

2000 - 12

2017 - 9 

Udział procentowy województwa lubuskiego w eksporcie Polski

2000 - 3,5%

2008 - 3,2%

2017 - 3,0%

Liczba eksporterów w województwie lubuskim

2000 - b.d.

2014 - 1027

2017 - 1112 

Udział eksportu w produkcji sprzedanej przemysłu województwa lubuskiego

2000 - 44,6% - pierwsze miejsce w Polsce

2008 - 63,2% - pierwsze miejsce w Polsce

2017 - 74,3% - pierwsze miejsce w Polsce

SZKOŁY WYŻSZE

W województwie Lubuskim jest 5 uczelni i 1 filia uczelni spoza województwa, wśród których dominuje 13-wydziałowy Uniwersytet Zielonogórski. W regionie jest 13 260 studentów.  

Uczelnie od początku kształcenia przygotowują studentów do pracy w szkolnictwie, w różnorodnych usługach (min.: sektor instytucjonalny, bankowość) oraz w firmach produkcyjnych. Lubuskie szkoły wyższe współpracują z firmami lokalnymi szukając wspólnych rozwiązań w zakresie budownictwa, branży metalowej i budowy maszyn, projektowania (design), energetyki, IT, inżynierii kosmicznej, motoryzacji, technologii żywności i ogrodnictwa.  

Nowością w regionie jest system kształcenia wprowadzony przez Akademię im. Jakuba z Paradyża. AJP wprowadziła (dzięki współpracy z przemysłem) studia dualne będące połączeniem studiowania z pracą zawodową studenta - stażem w zakładzie pracy. Takie rozwiązanie gwarantuje gruntowne kształcenie praktyczne. Obecnie studenci mają do wyboru możliwość podjęcia zatrudnienia w jednym z kilkunastu oferowanych zawodów w przemyśle.

Szkolnictwo wyższe:

  • 6 uczelni
  • 13 260 studentów

Szkoły wyższe w województwie Lubuskim:  

INNOWACYJNOŚĆ

Statystyki

W latach 1999-2018 nastąpił prawie sześciokrotny wzrost jednostek B+R. Z chwilą powstania województwa było ich 13, a w 2018 roku już 76 jednostek. Dzięki temu wzrosły nakłady na działalność B+R z 18,5 mln zł w 1999 roku do 222,7 mln zł w 2018 roku, czyli ponad dwunastokrotnie. Powstały nowe spółki prowadzące B+R, coraz więcej jest też jednostek wewnątrzorganizacyjnych w spółkach, które prowadzą prace badawczo-rozwojowe. 

Zwiększyła się także w województwie lubuskim liczba patentów i wzorów użytkowych (które zgłoszone i którym udzielono praw ochronnych. Gdy w 1999 roku łączna liczba zgłoszeń i przyznanych praw wyniosła 58, to w 2018 roku było to łącznie 216 zgłoszeń i udzielonych praw autorskich (prawie czterokrotnie więcej).

Na szczególną uwagę zasługuje dynamiczny wzrost zgłoszonych wynalazków, których było 26 w 1999 roku, 60 w 2017 oraz 140 w 2018 roku - czyli ponad dwukrotnie więcej z roku na rok. Spowodowało to skok województwa lubuskiego z 16 miejsca w kraju w 2017 roku na 11 pozycję w 2018 roku.  

Jednostki B+R

1999 - 13

2010 - 23

2015 - 69

2017 - 81

2018 - 76

Nakłady na B+R (mln zł)

1999 - 18,5

2010 - 45,5

2015 - 89,4

2017 - 164,2

2018 - 222,7

Patenty i wzory użytkowe 2018

Wynalazki zgłoszone: 140

Udzielone patenty: 35

Wzory użytkowe – zgłoszone: 21                        

Wzory użytkowe - udzielone prawa ochronne: 20

Zasłużeni dla wynalazczości

W 2018 roku z okazji 100. rocznicy ustanowienia ochrony własności przemysłowej w Polsce oraz Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej i zawodu rzecznika patentowego ponad 70 wynalazców, naukowców, instytucji oraz przedsiębiorstw zostało uhonorowanych odznaką honorową Prezesa Rady Ministrów „Zasłużony dla wynalazczości”. Na Zamku Królewskim, w uznaniu szczególnych zasług w dziedzinie wynalazczości nadano odznaczenia także przedstawicielom województwa lubuskiego, otrzymali je:

-  w kategorii „twórcy” dr Lechosław Ciupik – bioinżynier i prezes spółki LFC z Zielonej Góry (producent sprzętu oraz implantów do leczenia chirurgicznego różnych schorzeń kręgosłupa, wykorzystany dotychczas w ponad 75 tysiącach operacji na całym świecie).

- w kategorii „przedsiębiorstwa” Seco/Warwick S.A. ze Świebodzina, firma, które produkuje, tworzy i rozwija standardowe lub dedykowane systemy do obróbki cieplnej metali.

Wsparcie regionu na rzecz rozwoju ośrodków B+R

Władze województwa lubuskiego za inwestycje kluczowe uznały m.in.: wybudowanie parków naukowych, technologicznych i przemysłowych. Po 2011 roku działalność rozpoczęły trzy parki: w Nowej Soli, Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze oraz dwa centra B+R (w Kalsku i Sulechowie).

  • Park Naukowo - Technologiczny UZ Sp. z o.o. w Zielonej Górze kreuje lokalny system innowacji i transferu technologii w zakresie zrównoważonego budownictwa i energii, zdrowia oraz technologii Informatycznych. www.pnt.uz.zgora.pl
  • Gorzowski Ośrodek Technologiczny Park Naukowo-Przemysłowy Sp. z o.o. prowadzi komercjalizację innowacyjnych rozwiązań z obszaru technologii środowiskowych obejmujących m.in. niekonwencjonalne źródła energii, odzysk surowców oraz unieszkodliwianie odpadów http://gotechnology.pl
  • Regionalne Centrum Technologii i Wiedzy INTERIOR Sp. z o.o. w Nowej Soli buduje platformy współpracy przemysłu z nauką i otoczeniem biznesu oraz tworzy warunki sprzyjające powstawaniu nowych, innowacyjnych przedsiębiorstw. Park dysponuje centrami laboratoryjnymi w zakresie teleinformatyki, metrologii, badań korozyjnych oraz centrum przetwarzania danych. www.parkinterior.pl
  • Centrum Energetyki Odnawialnej w Sulechowie opracowuje nowe technologie energetyczne, wspiera przygotowanie kompetentnej kadry inżynierskiej dla przedsiębiorstw projektujących, wytwarzających i wdrażających urządzenia odnawialnych źródeł energii. http://centrumenergetyki.com.pl
  • Lubuski Ośrodek Innowacji i Wdrożeń Agrotechnicznych w Kalsku prowadzi badania dla firm sektora rolno-spożywczego, głównie w zakresie przetwórstwa spożywczego, ogrodnictwa i szkółkarstwa. www.loiiwa.com.pl  

W planach jest budowa Parku Technologii Kosmicznych, który ma stanowić centrum rozwoju nowoczesnych technologii. Wpłynie on na lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury parków naukowo-technologicznych, pozwoli zatrzymać młodych ludzi, postawić na potencjał intelektualny finansując transfer badań do biznesu oraz stworzyć lubuską sieć innowacyjnych start-upów.

INWESTYCJE i INWESTORZY

Od września 2018 roku na całym terenie województwa lubuskiego możliwe jest uzyskanie wsparcia w postaci zwolnienia z podatku dochodowego dla nowych inwestycji. Można zatem powiedzieć, że całe województwo lubuskie jest objęte Kostrzyńsko-Słubicką Specjalną Strefą Ekonomiczną. Aby uzyskać decyzję o wsparciu, należy spełnić odpowiednie kryteria i zwrócić się z odpowiednim wnioskiem do zarządzającego obszarem, czyli Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. Decyzja o wsparciu w województwie lubuskim wydawana jest na 12 lat, ale na terenach wcześniej objętych statusem specjalnej strefy ekonomicznej – na 15 lat.

Od końca 2018 roku Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna wydała 30 decyzji o wsparciu, w których przedsiębiorcy zobowiązali się do zainwestowania prawie 2 miliardów złotych oraz utrzymania i utworzenia 7,5 tysiąca miejsc pracy. Na terenie aż 28 miast/gmin w województwie lubuskim decyzja o wsparciu może zostać wydana na najdłuższy możliwy okres w Polsce, czyli na 15 lat. W ramach „strefy” od 1997 roku w województwie lubuskim na inwestycję zdecydowało się 76 podmiotów krajowych i zagranicznych, które rozpoczęły już działalność. Reprezentują one takie branże jak: papiernicza, drzewna, elektroniczna i elektrotechniczna, maszynowa, meblowa, metalowa, motoryzacyjna, spożywcza oraz produkcję wyrobów z tworzyw sztucznych. Więcej informacji znajduje się na stronie www.kssse.pl

Wiodący inwestorzy wg branż

Wśród wiodących inwestorów, którzy zainwestowali w województwie lubuskim są m.in. firmy będące wizytówką regionu. W podziale na branże można wskazać następujące spółki krajowe i zagraniczne:

Motoryzacyjna:

Przetwórstwo drewna:

Meblarska:

Papiernicza:  

Spożywcza:

Chemiczna i farmaceutyczna:

Metalowa:

Elektrotechniczna / Elektroniczna:

Pozostałe branże:

Spółki z kapitałem zagranicznym w województwie lubuskim

Z chwilą powstania województwa lubuskiego na jego terenie funkcjonowało 1770 spółek z udziałem kapitału zagranicznego. Ich liczba dynamicznie się zmienia, najwięcej spółek zanotowano w 2016, przekroczono ówcześnie pułap 2900 podmiotów. Obecnie na terenie województwa lubuskiego zanotowano ponad 1570 działających spółek z udziałem kapitału zagranicznego.

1999 - 1770

2010 - 2698

2015 - 2846

2017 - 2831

2019 - 1576 

V 2020 - 1578

Liczba podmiotów gospodarczych w województwie lubuskim:

1999 - 84 733

2010 - 106 110

2015 - 111 272

2017 - 112 910

2019 - 117 021

V 2020 - 118 350

Największe lubuskie spółki

(ze względu na przychody powyżej 0,5 miliarda złotych – 2019, wg Ministerstwa Finansów)

Podmioty z siedzibą w województwie lubuskim

Przychody powyżej 10 mld PLN:

Przychody od 2 do 5 mld PLN:

Przychody od 1 do 2 mld PLN:

Przychody od 0,5 mld do 1 mld PLN:

Podmioty z oddziałem w województwie lubuskim

Przychody od 1 do 5 mld PLN:

LUBUSCY LAUREACI KONKURSÓW OGÓLNOKRAJOWYCH

Lubuscy przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa dzięki konkurencyjności, zdobywają uznanie na globalnych rynkach oraz nagrody i wyróżnienia prestiżowych konkursów gospodarczych. W ostatnich latach były to:

Program EY Przedsiębiorca Roku, 2019

Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP, 2018

 Europejskie Nagrody Promocji Przedsiębiorczości, 2017 - wyróżnienia na etapie krajowym:

  • GOT PNP Sp. z o. o., Gorzów Wlkp. – Rozbudowa Klubu Młodego Wynalazcy, Kategoria: „Promowanie ducha przedsiębiorczości” http://gotechnology.pl
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych, Żary – Przedsiębiorczość naszym kluczem do sukcesu, Kategoria „Inwestowanie w umiejętności przedsiębiorcze” www.zsoit.zary.internetdsl.pl

Nagroda Polskiej Rady Biznesu im. Jana Wejcherta, 2016

  • Dr Anita Kucharska-Dziedzic, prezes Lubuskiego Stowarzyszenia BABA, za działalność społeczną https://baba.org.pl

Tytuł EY Przedsiębiorca Roku, 2016

  • Marcin Grzymkowski, twórca marki eobuwie.pl, jako zwycięzca konkursu był też laureatem kategorii Nowe Technologie/Innowacyjność www.eobuwie.com.pl

 Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP, 2015

Gazele Biznesu, 2015

Program EY Przedsiębiorca Roku, 2004

  • Janusz Szajna – zwycięzca kategorii Usługi, ówcześnie spółka ADB, a obecnie DTP Polska www.dtpoland.com 

 

 

 
Punkty UE
Biznes Lubuski
Szybka terapia onkologiczna