Informacja o inicjatywie
Partnerstwo Odry (Partnerstwo-Odra), to utworzona w roku 2006 nieformalna sieć współpracy czterech zachodnich województw Polski oraz czterech wschodnioniemieckich krajów związkowych, służąca pogłębianiu powiązań politycznych, gospodarczych i infrastrukturalnych między regionami po obu stronach Odry i Nysy Łużyckiej. Głównym celem tej inicjatywy, które działa pod hasłem „Granice dzielą – Odra łączy” jest podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi obszaru transgranicznego oraz zwiększeniu jego atrakcyjności. Współpraca obejmuje takie dziedziny jak: gospodarka, infrastruktura komunikacyjna i transportowa, nauka oraz turystyka. Rozbudowa infrastruktury i stworzenie powiązań transportowych wewnątrz obszaru „Partnerstwa Odry" przyczyni się do wzmocnienia pozycji konkurencyjnej regionu Odry na tle innych regionów europejskich.
Partnerami kooperacyjnymi Partnerstwa Odry po stronie polskiej są województwa: lubuskie, dolnośląskie, zachodniopomorskie oraz wielkopolskie, a po stronie niemieckiej kraje związkowe: Brandenburgia, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saksonia oraz Berlin. Oprócz tego do pracy w sieci włączone są wielkie miasta uczestniczących województw, tzn. trzy metropolie Polski zachodniej: Poznań, Szczecin i Wrocław oraz oba miasta wojewódzkie Lubuskiego: Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra.
Strategiczne wytyczne pracy sieci kooperacyjnej ustalają premierzy, marszałkowie, wojewodowie oraz prezydenci miast z uczestniczących regionów w ramach szczytów politycznych, które odbywają się co 2-3 lata, na zmianę w Polsce i w Niemczech. Dotychczas odbyła się jedna konferencja inauguracyjna
w dniu 5 czerwca 2006 r. w Berlinie, pod tytułem „Sąsiedzi, partnerzy, silny region” oraz siedem szczytów politycznych:
- I Szczyt Polityczny w dniu 5 listopada 2008 r. w Poznaniu
- II Szczyt Polityczny w dniu 13 stycznia 2010 r. w Poczdamie
- III Szczyt Polityczny w dniach 26-27 października 2010 r. w Szczecinie
- IV Szczyt Polityczny w dniach 20-21 listopada 2012 r. w Greifswaldzie
- V Szczyt Polityczny w dniach 12-13 stycznia 2016 r. we Wrocławiu
- VI Szczyt Polityczny w dniach 8-9 maja 2018 r. w Dreźnie
- VII Szczyt Polityczny w dniach 11-12 maja 2022 r. w Zielonej Górze
W ramach „Partnerstwa Odry odbywają się również, na zmianę: po stronie polskiej
i niemieckiej, spotkania grup roboczych, w skład których wchodzą bezpośredni koordynatorzy projektów oraz specjaliści w zakresie kolejnictwa, drogownictwa, edukacji, zdrowia, transportu lotniczego, żeglugi śródlądowej i transportu morskiego.
Działania podejmowane w zakresie Partnerstwa Odry odnoszą się do potrzeb regionów leżących po obu stronach granicy, a tematy poruszane podczas kolejnych szczytów politycznych poddawane są pod dyskusję przez inne gremia polska-niemieckie, np. Polsko-Niemieckie Komitety: ds. Współpracy Międzyregionalnej, Przygranicznej czy Planowania Przestrzennego oraz Polsko-Niemiecką Komisję Międzyrządową.
Do najważniejszych rezultatów dotychczasowej współpracy należą m.in: opracowanie mapy „Rozwój ponadregionalnej infrastruktury transportowej w obszarze Partnerstwa Odry”, wspólna promocja turystyczna uczestniczących regionów na rynkach pozaeuropejskich oraz usprawnienia w zakresie transgranicznego regionalnego transportu kolejowego, co jest przedmiotem prac „Okrągłego Stołu Komunikacyjnego” Partnerstwa Odry pod kierunkiem Związku Komunikacyjnego Berlin-Brandenburgia (VBB), a także obrad Polsko-Niemieckiego Szczytu Kolejowego.
Polsko-Niemiecki Szczyt Kolejowy oraz Okrągły Stół Komunikacyjny to cykliczne inicjatywy polityczne „Partnerstwa Odry”, mające na celu usprawnienie transgranicznych połączeń kolejowych. Opowiadają się m.in. za dwutorową rozbudową trasy kolejowej między Berlinem a Szczecinem i aktywnie wspierają poprawę dalekobieżnych połączeń kolejowych między Berlinem/Dreznem a Wrocławiem oraz modernizacje stacji kolejowej Görlitz. Spotkania są świadectwem dobrosąsiedzkiego charakteru stosunków pomiędzy oboma krajami. Głównym celem spotkań jest zbliżenie społeczeństw obu państw. Jednym z podstawowych warunków realizacji tego celu jest usuwanie barier komunikacyjnych. Sprawna i szybka komunikacja kolejowa między głównymi ośrodkami na pograniczy przekłada się na lepsze poznanie sąsiadów, służy przełamywaniu stereotypów i lepszemu wykorzystaniu szans gospodarczych.
Do tej pory, począwszy od roku 2015, odbyło się sześć Polsko-Niemieckich Szczytów Kolejowych:
· I Szczyt Kolejowy w dniu 11.09.2015 w Poczdamie
· II Szczyt Kolejowy w dniu 30 listopada 2016 r. w Szczecinie
· III Szczyt Kolejowy w dniu 11 czerwca 2018 r. w Poznaniu
· IV Szczyt Kolejowy dniu 8 maja 2019 r. we Wrocławiu
· V Szczyt Kolejowy w dniu 8 lutego 2023 r. w Poczdamie
Najważniejsze wydarzenia z udziałem Województwa Lubuskiego
Na początku roku 2022 powołano polsko-niemiecką grupę roboczą ds. zdrowia, której koordynatorem było Województwo Lubuskie. Jej celem była bieżąca analiza sytuacji epidemiologicznej
w regionach przygranicznych oraz przygotowanie mapy problemów, procedur i zaleceń zarówno dla włodarzy, jak i mieszkańców pogranicza. Grupa wymieniała się również doświadczeniami w zakresie badania zdrowia psychicznego dzieci i młodzież, na którym swoje piętno wyraźnie odcisnęła pandemia. W dniu 7.12.2022 r., na spotkaniu polskich i niemieckich koordynatorów „Partnerstwa Odry” w Berlinie rolę koordynatora grupy roboczej ds. zdrowia przejęła Brandenburgia. Główny celem pracy grupy jest wymiana ekspertów w zakresie aktualnych badań z dziedziny zdrowia na przykładzie projektów Interreg.
W dniach 11-12.05.2022 r. w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze odbył się VII Szczyt Polityczny „Partnerstwa Odry” pod hasłem: „Dwa kraje, osiem regionów, wspólne kształtowanie przyszłości”. Lubuskie po raz pierwszy wystąpiło w roli gospodarza Szczytu. Głównymi tematami Szczytu były: kryzys uchodźczy po wybuchu wojny w Ukrainie, wyzwania wobec skutków pandemii covid-19 na pograniczu oraz utworzenie Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej „Polsko-Niemiecki Geopark Łuk Mużakowa”. Obradom przewodniczyła Marszałek Elżbieta Anna Polak. Ważnym punktem spotkania było bezwzględne potępienie zbrodniczej agresji Rosji w Ukrainie i przyjęcie wspólnego apelu regionów Partnerstwa Odry przeciwko tej wojnie. Przy okrągłym stole obecni byli również: Członek Zarządu Województwa Lubuskiego Tadeusz Jędrzejczak, Premier Kraju Związkowego Brandenburgia dr Dietmar Woidke, Premier Wolnego Państwa Saksonia Michael Kretschmer, ówczesny Burmistrz Berlina Franziska Giffey oraz przedstawiciele województw: zachodniopomorskiego, wielkopolskiego
i dolnośląskiego. Po spotkaniu zamkniętym odbyła się debata z udziałem polityków i publiczności na ww. tematy, którą moderował prof. Sebastian Płóciennik z Ośrodka Studiów Wschodnich w Warszawie. Jej końcowym akcentem było uroczyste przekazanie dokumentów założycielskich EUWT z o.o. „Polsko-Niemiecki Geopark Łuk Mużakowa”, pierwszego takiego ugrupowania na polsko-niemieckiej granicy.
VIII Szczyt Polityczny odbędzie się w Czerwonym Ratuszu w Berlinie w dniach 11-12.06.2024 r.
Z tego tytułu w roku 2023 w Berlinie odbyły się dwa spotkania robocze polskich i niemieckich koordynatorów dotyczące przygotowań do Szczytu: 19.06.2023 i 08.12.2023 r.
Platformą i archiwum projektu jest strona internetowa:
