Portal Województwa Lubuskiego

Psychiatria to coraz ważniejszy obszar medycyny. Bowiem coraz więcej osób boryka się z problemami natury psychicznej. Do tej pory w systemie ochrony zdrowia funkcjonowały jedynie szpitale psychiatryczne. W 2018 r. ruszył pilotażowy program psychiatrii środowiskowej wdrażany przez Ministerstwo Zdrowia, do którego zakwalifikowane zostały dwie jednostki z województwa lubuskiego: tj., Samodzielny Publiczny Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychiczne Chorych w Międzyrzeczu oraz Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wlkp. sp. z o. o. Dzięki temu w naszym województwie w chwili obecnej działają dwa Centra, spośród pięciu zakładanych w Regionalnym Programie.

- Wejście w program pilotażowy to był bardzo dobry krok – mówi dyrektor Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu Ewa Lewicka-Michalewska. - To dla nas szansa rozwoju, bo cała polska psychiatria była przez lata systemowo zaniedbywana. Pozwala nam to uzyskiwać dodatnie wyniki finansowe. Zmienia się także podejście do leczenia. Centrum kładzie nacisk na rozwój psychiatrii ambulatoryjnej i środowiskowej – wyjaśnia.

Centrum Zdrowia Psychicznego prowadzone przez Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu dedykowane jest dorosłym pacjentom z powiatów międzyrzeckiego i sulęcińskiego, czyli ok 75 tys. mieszkańców. W ramach centrum funkcjonuje 30-łóżkowy oddział psychiatryczny. Natomiast pełen zakres pomocy oferuje PZP, ambulatorium oraz izba przyjęć. Roczny ryczałt przyznany Centrum to ok. 6 mln zł.

Centrum Funkcjonuje także w Gorzowie Wlkp. - Tym sposobem udzielania pomocy objętych jest ok 100 tys. mieszkańców z obszaru Gorzowa. Centrum oferuje wszystkie formy pomocy. Funkcjonują całodobowe odziały męski i damski oraz oddział dzienny, gdzie przychodzą pacjenci i uzyskują pomoc farmakologiczną i terapeutyczną na miejscu. Działa to bardzo dobrze, jest to forma leczenia, która rozwija się i ma przyszłość. Rozważamy powiększenie obszaru oddziaływania – wyjaśnił Mirosław Marcinkiewicz – koordynator Centrum Zdrowia Psychicznego, wiceprzewodniczący sejmiku.

Docelowo w Lubuskiem planowane jest funkcjonowanie pięciu takich centrów. - Chodzi o to, żeby cale województwo było zabezpieczone w tym obszarze – wyjaśnia marszałek Elżbieta Anna Polak. Kolejne ma powstać w Zielonej Górze. – Dyrektor szpitala dla nerwowo i psychicznie chorych w Ciborzu pani Beata Kotus złożyła już po raz trzeci wniosek do NFZ o zakontraktowanie. Spełnia wszystkie procedury. Przy wsparciu samorządu województwa mam nadzieję, że jeszcze w tym roku uzyska kontrakt. Wcześniej utworzyliśmy w Zielonej Górze poradnię zdrowia psychicznego, która obsługuje szpital w Ciborzu – wyjaśniła marszałek Elżbieta Anna Polak.

Beata Sudnik-Kotus, dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu mówiła o idei i szczegółach funkcjonowania Centrów Zdrowia Psychicznego. – W obecnym czasie zachodzą duże zmiany w polskiej psychiatrii. W ramach Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017 – 2022 został wdrożony pilotażowy program psychiatrii środowiskowej. W całej Polsce powstają Centra Zdrowia Psychicznego – mówiła. Uruchomiono już 27 centrów zdrowia psychicznego w całym kraju. Każde z nich ma obowiązek zapewnienia chorym opieki szpitalnej, ambulatoryjnej, środowiskowej i dziennej na swoim terenie, za który odpowiada. Najczęściej jest to powiat lub dwa powiaty.

Centra obecnie mimo niedoborów kadry medycznej w Polsce, zapewniają kompleksową opiekę medyczną. Dodatkowo, jak poinformowała marszałek Elżbieta Anna Polak, szansą na poprawienie sytuacji w tym zakresie są studenci medycyny z Uniwersytetu Zielonogórskiego, którzy chętnie wybierają specjalizację psychiatryczną. Ponadto samorząd województwa przeznaczył 560 tys. zł na przystosowanie pomieszczeń szpitala w Ciborzu do realizacji praktyk studenckich. - Mam też już 130 stypendystów, którzy wybrali Lubuskie do pracy i tutaj będą robić specjalizację  - dodała E. Polak.  

Nowoczesne oblicze psychiatrii

Celem działania Centrum Zdrowia Psychicznego jest wprowadzenie nowoczesnego, środowiskowego modelu opieki psychiatrycznej, który ma za zadanie poprawę jakość leczenia psychiatrycznego – jego dostępność, ciągłość i skuteczność, ograniczenie rozmiarów i negatywnych skutków hospitalizacji, uruchomienie inicjatyw i zasobów społecznych lokalnej społeczności, przeciwdziałanie stygmatyzacji i wykluczeniu osób chorych psychicznie, zapewnienie warunków do społecznej integracji osób z zaburzeniami psychicznymi.

Centrum zapewnia i koordynuje pomoc psychiatryczną, psychologiczną i psychoterapeutyczną dorosłym mieszkańcom powiatu/miasta.

Struktura Centrum składa się z części szpitalnej oraz ambulatoryjnej. W części szpitalnej działają Oddziały Psychiatryczne Ogólne i Izba Przyjęć Szpitala. W skład części ambulatoryjnej wchodzi: Punkt Zgłoszeniowo-Koordynacyjny, Oddział Psychiatryczny Dzienny, Zespół Leczenia Środowiskowego (domowego), Poradnia Zdrowia Psychicznego.

Jaka pomoc jest w centrum?

Centrum Zdrowia Psychicznego jest ośrodkiem, którego zadaniem jest zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej, wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form i pomocy niezbędnych w środowisku rodzinnym i społecznym. Centrum zapewnia i koordynuje pomoc psychiatryczną, psychologiczną oraz psychoterapeutyczną dorosłym mieszkańcom (powyżej 18. roku życia). 

Leczenie w centrum odbywa się według indywidualnego planu terapeutycznego, koordynowanego we współpracy z asystentami zdrowienia. Do Punktu Zgłoszeniowo-Koordynacyjnego działającego w ramach Centrum może zgłosić się każdy pacjent bez skierowania.

W ramach swojej działalności centra oferują: konsultacje psychiatryczne, konsultacje i poradnictwo psychologiczne, psychoterapię indywidualną i grupową prowadzoną przez wykwalifikowanych psychoterapeutów, regularnie superwizowanych, grupy wsparcia, a w razie potrzeby profesjonalne leczenie farmakologiczne, terapeutyczne, konsultacje rodzinne oraz inne formy pomocy.

Zakłada się, że każdy pacjent, który zgłosi się do centrum z problemem uzyska odpowiednią pomoc w ciągu najpóźniej 72 godzin.