Programujemy przyszłość
Marszałek Elżbieta Polak podsumowała trwające od marca do sierpnia br. Konsultacje Regionalnego Programu Operacyjnego Lubuskie 2020. W konsultacjach udział brali przedstawiciele różnych środowisk: Jednostki Samorządu Terytorialnego, Szkoły Wyższe, parlamentarzyści, radni sejmiku województwa, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz instytucji otoczenia biznesu. Mogli wnosić uwagi i pomysły do powstającego programu. - Wszystkie środowiska aktywnie włączyły się w dialog. Można powiedzieć, że wspólnie budujemy ten program – mówiła marszałek.
Zgłoszono ponad 100 wniosków i 131 uwag. Uwzględniono 33 z nich. Część zgłoszonych wniosków nadal podlega negocjacjom.
Marszałek omówiła wnioski, które zostały uwzględnione i wpłyną na ostateczny kształt programu.
Znalazły się wśród nich m.in.:
- Umożliwienie termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej;
- Działania związane z rozwojem infrastruktury kulturowej w regionie.
- Działania związane z rozwojem turystyki – będzie osobne działanie dedykowane turystyce na poziomie regionalnym. Jednak większość środków nadal ulokowana będzie na poziomie centralnym;
- Działania rozwoje dot. szkolnictwa wyższego;
- Wsparcie wyposażenia jednostek edukacyjnych w sprzęt;
- Wykorzystanie instrumentów zwrotnych w finansowaniu projektów nowej perspektywy finansowej.
- Wsparcie dla szkolnictwa zawodowego oraz dualnego system kształcenia zawodowego
- Wsparcie niszowych kierunków kształcenia zawodowego;
- Budowa lokalnych systemów zabezpieczenia i reagowania na zagrożenie;
- Modernizacja budynków przeznaczonych na opiekę paliatywną i wyposażenie oraz działalność świetlic środowiskowych.
Niezmienne pozostają zasady finansowania modernizacji dróg lokalnych. Zgodnie z pierwotnymi założeniami dofinansowanie otrzymają projekty związane z drogami o znaczeniu regionalnym. Ponadto odrzucony został także postulat dotyczący możliwości korzystania ze środków na poziomie regionalnym przez duże przedsiębiorstwa. Będą one musiały sięgać po środki z poziomu krajowego. Na poziomie regionalnym dofinansowanie otrzymają mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.
Marszałek Elżbieta Polak podkreślała, że proces negocjacji jeszcze trwa, a program nie uzyskał jeszcze ostatecznego kształtu. - Stawiamy na inteligentne potencjały. Jak podkreśla minister Bieńkowska: Każdy region ma swój folklor i z niego trzeba czerpać. Powinniśmy więc wsłuchiwać się w potrzeby mieszkańców naszego regionu i na tym etapie twardo negocjować – mówiła.
Marszałek przedstawiła także procentowy podział alokacji oraz priorytety, w oparciu o które pisany jest program, czyli m.in. dostępność komunikacyjna i transportowa, efektywna administracja i gospodarka oparta na wiedzy. Jak podkreślała E.Polak Lubuskie ma duże doświadczenie we wdrażaniu unijnych programów z kończącej się perspektywy, które warto wykorzystać w nowym okresie programowania. - Lubuskie awansowało z miejsca 13 na 9. Musimy mocno czerpać z doświadczeń tej perspektywy, bo ona wskazuje, że nasze działania są dobrze oceniane i osiągamy wskaźniki – tłumaczyła.
Zobacz prezentację marszałek Elżbiety Polak
Katarzyna Drożak, Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego, którego pracownicy zajmują się pisaniem RPO Lubuskie 2020 podkreślała z kolei, że zakończył się dopiero pierwszy etap konsultacji. Jesienią bowiem odbędą się już konsultacje projektu nowego programu, który będzie zawierał listę projektów strategicznych, podział alokacji oraz wskaźniki. –Zanim jednak uruchomimy środki, musimy spełnić kilka wymogów. Musimy przeprowadzić ewaluację ex-ante, Strategiczną Ocenę Oddziaływania na Środowisko dla projektu RPO oraz dokonać wyboru inteligentnych specjalizacji. Trwa także analiza mająca na celu wyłonienie projektów strategicznych RPO Lubuskie 2020 – mówiła K. Drożak. - Jeżeli chodzi o alokację – podział nie jest jeszcze ostateczny. Będziemy jeszcze o tym rozmawiać – dodała.
Strategia Polski Zachodniej – trwają intensywne prace
Stan prac nad Strategią Rozwoju Polski Zachodniej oraz perspektywy finansowania projektów w jej ramach przedstawił Maciej Nowicki, Pełnomocnik Marszałka ds. Polityki Spójności.
- Ministerstwo Rozwoju Regionalnego stwierdziło, że Strategia będzie bazowała w dużej mierze na wypracowanych przez regiony oddolnie założeniach. Musi też spełnić warunki strategii ponadregionalnej – mówił.
M. Nowicki przedstawił także zidentyfikowane potencjały Polski Zachodniej:
1. Bardzo korzystne położenie – obszar transgraniczny, blisko silnego partnera gospodarczego, liczne szlaki transportowe;
- Położenie ma się przełożyć na atrakcyjność w turystyce. Działania będą nakierowane na zwiększenie dostępności transportowej i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego
2. Relatywnie wysoki potencjał dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości ;
- Tworzenie warunków do prowadzenia działalności gospodarczej, rozwój ośrodków naukowych transfer wiedzy do biznesu.
3. Relatywnie wysoki potencjał na rzecz współpracy – w ramach Odry, współpraca transgraniczna, potencjał sieciowania;
- Poprawa jakości i wzmocnienie wymiaru strategicznego współpracy międzynarodowej, budowa ponadregionalnych produktów sieciowych
Jak podkreślał Maciej Nowicki projekty te będą finansowane z programów krajowych. - Nie udało się stworzyć osobnego programu operacyjnego. Będziemy starali się więc o finansowanie z programów krajowych: Inteligentny Rozwój, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Wiedza Edukacja Rozwój, Polska Cyfrowa i Porgramy EWT – o wartości 37 mld euro. Jako województwo chcemy po te środki sięgać jak najbardziej skutecznie – mówił. Najwięcej środków znajduje się w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowiska – 24,2 mld euro. Kolejną szansą na dodatkowe pieniądze będzie Kontrakt Terytorialny.
W strategii Rozwoju Polski Zachodniej zapisanych zostało 7 projektów kluczowych, z czego 5 dotyczy województwa lubuskiego
- Odrzańska Droga Wodna
- modernizacja linii kolejowych
- dokończenie bodowy drogi S3
- ponadregionalne specjalistyczne centra usług medycznych
- sieci energetyczne Polski Zachodniej.
Maciej Nowicki omówił podczas spotkania możliwości finansowania i realizacji wymienionych projektów.
Zobacz prezentację Macieja Nowickiego
Współpraca na pograniczu
Nowa perspektywa to także projekty transgraniczne realizowane w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialenej. Tym razem Lubuskie będzie miało jedynie program z Brandenburgią. O negocjacjach związanych z programem Lubuskie-Saksonia mówiła marszałek Elżbieta Polak. - Ku naszemu zaskoczeniu zmieniona została decyzja o kontynuacji współpracy. Premier Tillich nie ukrywał, że doszło do porozumienia z regionem dolnośląskim. Premier był otwarty na sugestie. Umówiliśmy się na spotkanie z marszałkiem dolnośląskim w poniedziałek. Będziemy więc negocjować. Jeżeli jednak nie uda się wpisać w ten program, możemy wtedy korzystać z 20 proc. programu Saksonia-Dolnośląskie. Będą to środki przeznaczone na projekty Lubuskiego. Wcześniej zostanie podpisane porozumienie z Saksonią, w którym będą ujęte projekty, na których nam szczególnie zależy – tłumaczyła.
Lubuskie doskonale wdraża unijne programy:
PROW
Spotkanie było także okazją do posumowania wdrażania programów unijnych w kończącej się perspektywie. Stan realizacji Programu Obszarów Wiejskich oraz założenia na nową perspektywę omówił Józef Giemza – dyrektor departamentu PROW. - Do 15 września trwają negocjacje i konsultacje. Ze szczególną troską walczymy o małe gminy, aby nie utrąciły możliwości finansowania w przyszłym okresie programowania. Obecnie wiadomo, że środki na politykę rolną będą niższe o ok. 10 proc. – mowił.
POKL
Wdrażanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w ramach EFS omówił Marek Kamiński, dyrektor departamentu EFS. - Program opierał się na 4 priorytetach oraz dwóch instytucjach pośredniczących. Do dyspozycji było 188 mln euro – 802 mln zł. Rozpisano 120 konkursów. Podpisano ponad 1200 umów. W efekcie ponad 91 proc. tej kwoty zostało już zakontraktowane. 70 proc. środków została certyfikowana – tłumaczył.
W ramach EFS:
- wsparcie uzyskało 117 przedszkoli, 404 szkoły, 1428 przedsiębiorstw (projekty szkoleniowy) 8904 klientów instytucji społecznej, 81 doktorantów – stypendia naukowe.
- 12 proc mieszkańców Lubuskiego zostało dotkniętych EFS.
M. Kamiński przedstawił efekty wdrażania programu w konkretnych obszarach życia społecznego, a także perspektywy i możliwości w nowej perspektywie
LRPO
Sukcesami związanymi z wdrażaniem Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego chwalił się dyrektor Paweł Sługocki. - Zakończono realizację 604 projektów o wartości 43 proc. wartości całego programu – mówił.
W ramach LRPO:
- wybudowano lub zrekonstruowano 121 km dróg
- udostępniono 371 ha terenów inwestycyjnych
- wsparcie uzyskały 272 przedsiębiorstwa
- utworzono1092 miejsc pracy
- 16 tys. osób przyłączono do kanalizacji
- wybudowano lub zmodernizowano 177 km sieci kanalizacyjnej
- wyposażono w sprzęt medyczny 11 ośrodków medycznych
- Regionalny Program Operacyjny to najlepsze i najefektywniejszy instrument realizacji strategii rozwoju województwa. Bardzo ważna jest także decentralizacja. Dzięki takiej konstrukcji programu mamy możliwość elastycznego reagowania na potrzeby i sprawnego przekazywania środków beneficjentom – mówił Paweł Sługocki.
Spotkanie zakończyło pierwszy etap prac nad Regionalnym Programem Operacyjnym Lubuskie 2020. Już jesienią zapraszamy na konsultacje projektu nowego RPO.
Konsultacje społeczne Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020 pozwoliły poznać potrzeby i oczekiwania lokalnych władz i społeczności. Spotkania z inicjatywy UMWL odbywały się w siedzibie urzędu w Zielonej Górze i w powiatach. Brali w nich udział przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, szkół wyższych, Konwentu Starostów Województwa Lubuskiego, Zrzeszenia Prezydentów, Wójtów i Burmistrzów WL, organizacji pozarządowych, związku ochotniczych straży pożarnych, komendy wojewódzkiej ochotniczego hufca pracy, Lubuskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, członkowie Rady ds. Rozwoju Województwa Lubuskiego, parlamentarzyści, radni Sejmiku, mieszkańcy powiatów, przedsiębiorcy. Uwagi i propozycje do Programu można było zgłaszać podczas konsultacji, ale i spotkań indywidualnych, a także za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie www.rpo2020.lubuskie.pl. Są one brane pod uwagę przy pracach nad kolejną wersją dokumentu, by jak najlepiej dostosować zapisy Programu do potrzeb Lubuszan.
