Oficjalne początki biblioteki to 3 maja 1947 roku. Powstała wtedy pierwsza publiczna wypożyczalnia książek w Zielonej Górze, która zapoczątkowała działalność Miejskiej Biblioteki Publicznej, a następnie także historię Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida. W czwartek 6 października "Norwid" świętował swój jubileusz z gośćmi z całego kraju oraz ze słowackiej Nitry.
Kto czyta książki, żyje podwójnie
- Wiele się wydarzyło w tym czasie, ale ten jubileusz to także doskonała okazja, by przedstawić plany na kolejne dziesięciolecia związane z rozwojem naszej biblioteki. Biblioteka zajmuje bardzo ważne miejsce na mapie regionu lubuskiego, ponieważ promuje nie tylko czytelnictwo, ale i wiedzę. To miejsce, w którym promujecie autorytety i to nie tylko literackie: malarzy, artystów, fotografików. Ćwierć wieku temu, gdy byłam burmistrzem, to tutaj w bibliotece wojewódzkiej miałam zaszczyt promować moją piękną gminę. Później, gdy zostałam wicemarszałkiem, wybieraliśmy kluczowe projekty do realizacji, a jednym z pierwszych był projekt termomodernizacji biblioteki wojewódzkiej. To było dla nas ważne przedsięwzięcie i przez te wszystkie lata, gdy idziemy razem, a to jest już 14 lat, staramy się wyróżniać Wasze pomysły, kreatywność i innowacyjność nagradzając grantami i specjalnymi dotacjami – powiedziała marszałek województwa lubuskiego Elżbieta Anna Polak.
Marszałek podkreśliła, że samorząd województwa zawsze będzie wspierał bibliotekę. - Życzę Wam nieustającej pasji, miłości do książek i ludzi, do przyjaciół biblioteki, do wszystkich, którzy wiedzą jak wielkie znaczenie ma czytelnictwo - dodała cytując na zakończenie Umberto Eco: - Kto czyta książki, żyje podwójnie.
Wicemarszałek Łukasz Porycki zapewnił natomiast, że projekt związany z dokończeniem modernizacji "Norwida" w końcu się spełni. - W przyszłej perspektywie, w ramach nowego programu operacyjnego, mamy zabezpieczone środki finansowe na dokończenie inwestycji. Wierzę, że z termomodernizacją dokończymy to wspaniałe dzieło, które kilkanaście lat temu się rozpoczęło, które sukcesywnie pan dyrektor z całym zespołem realizuje. Dziękuję tego pięknego jubileuszu wszystkim pracownikom - mówił wicemarszałek.
Życzenia płyną z całej Polski
W trakcie uroczystości odczytano list od dyrektora Biblioteki Narodowej Tomasza Makowskiego: (..) Zbiory biblioteki są pamięcią miasta, regionu, mieszkańców i instytucji. Biblioteka jest miejscem podnoszenia kompetencji mieszkańców i miejscem spędzania czasu przez seniorów. To dobra okazja do podsumowania dotychczasowej działalności. Życzę wielu zakochany w książkach czytelników.
Przekazano także list od Dariusza Jaworskiego – Dyrektora Instytutu Książki: (…) Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze to jedna z najprężniej działających placówek w kraju. Dziś biblioteka posiada wiele cennych zbiorów. Odgrywa ważną rolę w życiu miasta i regionu.
Z kolei dyrektorka biblioteki w Nitrze podkreślała udaną współpracę i wyraziła zadowolenie, że po pandemii udało się odnowić kontakty z zielonogórską książnicą.
Mocną delegację reprezentowali goście z Gorzowa Wlkp. Ewa Pawlak – dyrektor Muzeum Lubuskiego im. J. Dekerta, Jan Tomaszewicz - dyrektor Teatru im. J. Osterwy oraz Sławomir Szenwald - dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej.
- Życzę, abyście się dalej rozwijali i byli jeszcze bardziej nowocześni. Obie biblioteki dysponują potężnymi zbiorami – jest ich ponad 1 mln zł - to tyle, co mieszkańców naszego regionu. Nasze biblioteki mają najwyższy wskaźniki zakupu nowości czytelniczych. To wszystko robimy dla naszych czytelników – mówił dyrektor Szenwald.
W uroczystości wzięli udział także radny województwa lubuskiego Sebastian Ciemnoczołowski, wicewojewoda Wojciech Perczak, lubuska wicekurator Katarzyna Pernal-Wyderkiewicz, prezydent Zielonej Góry Janusz Kubicki, dyrektorzy miejskich i wojewódzkich bibliotek publicznych oraz wielu gości i przyjaciół biblioteki.
Niezwykły prezent z okazji jubileuszu podarował prof. Franciszek Pilarczyk. To cenne księgi, starodruk, rękopisy i exlibrisy. Podczas uroczystości wręczono także medale i wyróżnienia.
Uroczystościom jubileuszowym towarzyszy konferencja - Forum Bibliotek Lubuskich "Nowe technologie i nowe przestrzenie, która odbywa się od 6 do 7 października. Celem wydarzenia jest prezentacja zmian infrastrukturalnych zachodzących w lubuskich bibliotekach, które są zgodne z tendencjami praktykowanymi w kraju, Europie i na świecie.
Nowe technologie i nowe przestrzenie
Biblioteka Norwida od 2001 roku posiada status biblioteki naukowej. W 2013 r. odbyła się Międzynarodowa Konferencja Miast i Regionów Partnerskich "Biblioteka jako trzecie miejsce. Doświadczenia i wyzwania partnerów", a w 2018 r. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Biblioteki multimożliwości. Nowe technologie i nowe przestrzenie". Przesłanie naukowe sympozjów jest nadal aktualne: postęp technologiczny i rozwój potrzeb użytkowników generuje różnorodne możliwości dla bibliotek. Oprócz tradycyjnych funkcji książnice zaczynają realizować model biblioteki otwartej, hybrydowej. Nieobca jest też im funkcja "biblioteki jako trzeciego miejsca" sformułowana przez Raya Oldenburga. Mówi się nawet, że w ostatnich latach jesteśmy świadkami prawdziwego library boom. Jak przebiegają te zmiany (architektoniczne, technologiczne i upowszechnieniowe) i czy traci na tym "tożsamość" biblioteki publicznej; jak wygląda dzisiaj kultura organizacyjna bibliotek, o której pisze w swoich publikacjach prof. dr hab. Elżbieta Barbara Zybert i wreszcie: czy potrzebna jest tym zmianom "hałaśliwa" promocja? Jak przekonać bibliotekarzy i użytkowników do nieodzownych zmian? Jak zainteresować media promocją nowych usług bibliotecznych? Jakie są granice nowej oferty? W rezultacie: co zrobić, aby usługa "trzeciego miejsca" nie zastąpiła tego, co w bibliotece najważniejsze?
Dr Andrzej Buck (dyrektor "Norwida"), Monika Simonjetz i dr Dawid Kotlarek wydali trzy publikacje poświęcone tematyce, która będzie przedmiotem refleksji podczas Forum Bibliotek Lubuskich. Są to: Nowe technologie i nowe przestrzenie – dlaczego warto modernizować biblioteki?, Miejsce spotkań. Biblioteki jako przestrzeń społeczna oraz Wiedza, gust, kompetencje. Kultura literacka, teatralna, czytelnicza i cyfrowa we współczesnej bibliotece. Opublikowali wiele artykułów naukowych i publicystycznych z zakresu współczesnych bibliotek w wydawnictwach w całym kraju. Monika Simonjetz wydała monumentalną pracę Praca i pasja. Zbiór wywiadów. Pracownicy Biblioteki redagują "Zielonogórskie Studia Bibliotekoznawcze", kwartalnik "Pro Libris" oraz półrocznik "Bibliotekarz Lubuski".
W ramach Forum dyrektorzy lubuskich książnic zaprezentują obecny potencjał swoich bibliotek, w tym zmiany modernizacyjne, architektoniczne i aranżacji przestrzeni. W wystąpieniach przybliżą procesy ich dostosowania do zadań biblioteki oraz potrzeb użytkownika i lokalnego środowiska.
Wykład inauguracyjny Bruno Schulz. Tajemnica „Mesjasza” wygłosiła prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak z Uniwersytetu Zielonogórskiego. W ramach Czwartku Lubuskiego odbyła się promocja książki towarzyszącej jubileuszowi 75-lecia Biblioteki "Norwida" autorstwa prof. Jolanty Chwastyk-Kowalczyk.
Z okazji jubileuszu i Forum wydawnictwo Pro Libris wyda też publikację Antologia Dramatu Lubuskiego. Wyd. II, uzupełnione (teksty wybrał, posłowiem i notami biograficznymi opatrzył Andrzej Buck).
