Fundusze europejskie w nowej perspektywie na lata 2021-2027 były jednym z ważniejszych tematów Konwentu Marszałków Województw RP, który we wtorek 21 marca 2023 r. odbył się w Poznaniu.
Czekamy na zastrzyk unijnych funduszy
Marszałek Elżbieta Anna Polak – w trakcie dyskusji – dopytywała o możliwość realizowania pierwszych płatności już w tym roku. Przypomnijmy, nowa perspektywa finansowa – ze względu na przedłużające się negocjacje - ma dwuletnie opóźnienie. Program Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027 (nasz region wynegocjował rekordowe 915 mln euro) został zatwierdzony przez Komisję Europejską na początku grudnia 2022 r. Dlatego nasz samorząd chce jak najszybciej uruchomić unijne pieniądze. Czekają na to również beneficjenci. Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister Funduszy i Polityki Regionalnej potwierdziła lubuskiej marszałek, że już w tym roku można podpisywać umowy w ramach polityki spójności oraz realizować płatności.
Wiceminister podkreśliła również, że wspiera apel marszałków województw o wydłużenie terminu rozliczenia kończącej się perspektywy 2014-2020. – Apelujemy o maksymalną elastyczność. Pandemia, a następnie wojna spowodowały, że są opóźnienia w realizowaniu inwestycji. Polska jest państwem frontowym, wielu pracowników z Ukrainy wróciło do swojego kraju, by bronić ojczyzny. To obiektywne czynniki – mówił Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego oraz prezes zarządu Związku Województw RP. Prośbę o wydłużenie terminu rozliczenia finansowego ponowiła również Elżbieta Anna Polak.
Polityka spójności ma zniwelować różnice w rozwoju
Konwent był bardzo dobrą okazją, by te argumenty wybrzmiały po raz kolejny, ponieważ w panelu poświęconym funduszom europejskim wzięli udział także: Younous Omarjee, Poseł do Parlamentu Europejskiego i przewodniczący Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu, Jan Olbrycht, Poseł do Parlamentu Europejskiego i wiceprzewodniczący Grupy Europejskiej Partii Ludowej oraz Emma Toledano Laredo, dyrektor w Dyrekcji Generalnej do spraw Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej.
- Spotykamy się w ważnym momencie, kiedy rozpoczyna się wdrażanie unijnej perspektywy 2021-2027. Powinniśmy jak najszybciej uruchomić pierwsze nabory, aby unijne środki zaczęły funkcjonować i rozwijać nasz kraj – stwierdziła Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Sekretarz Stanu dodała również, że z perspektywy 2014-2020 do wydatkowania nadal pozostało ponad 80 miliardów złotych. – To musi zostać zrealizowane jeszcze w tym roku – przypomniała Jarosińska-Jedynak. Podziękowała też Marszałkom Województwa za zamknięcie z sukcesem kwestii wynegocjowania alokacji dla swoich regionów na kolejną perspektywę finansową UE.
W przypadku polityki spójności Jan Olbrycht zauważył, że obecnie trwają dyskusje na temat jej kształtu w przyszłości.
- Najsłabszym punktem jest brak linii demarkacyjnej między polityką spójności i Krajowymi Planami Odbudowy. KPO są szybsze, ale niestety mniej kontrolowalne. Uważam, że nie wolno nam ruszać polityki spójności, realizowanej wedle dotychczasowych zasad – powiedział Poseł do Parlamentu Europejskiego.
- Polska jest kluczowa jeśli chodzi o politykę spójności. Jest jej pierwszym beneficjentem, więc wiele się od niego oczekuje. Jeżeli przypatrujemy się, jak są wdrażane tu eurofundusze, wiele elementów działa na waszą korzyść. Dzięki temu możecie być głosem regionów mniej uprzywilejowanych. Tu, w Polsce, jest przyszłość polityki spójności – stwierdził Younous Omarjee i dodał, że jesteśmy w skali całej Unii Europejskiej daleko od wyrównania wszystkich różnić rozwojowych.
Emma Toledano Laredo przyznała z kolei, że w obecnej perspektywie unijnej kluczową rolę odgrywać będzie efekt synergii pomiędzy różnymi instrumentami finansowymi UE. – Bardzo istotna będzie komunikacja i informacja, która powinna docierać do beneficjentów na poziomie lokalnym i regionalnym – stwierdziła.
Spotkanie ws. KPO oczekiwane i potrzebne
Marszałek Elżbieta Anna Polak przedstawiła również inicjatywę zorganizowania spotkania ws. Krajowego Planu Odbudowy. – W związku z tym, że ministerstwo uruchamia wciąż nowe nabory, które są prefinansowane w ramach środków krajowych, brakuje nam kompleksowej informacji na temat aktualnego stanu wdrażania Krajowego Planu Odbudowy. Potrzebujemy także kompleksowej informacji na temat włączenia regionów w proces wdrażania Krajowego Planu Odbudowy. Minister wyraziła już zgodę. Mam nadzieję, że jeszcze w kwietniu dojdzie do spotkania – zaznaczyła Elżbieta Anna Polak.
