Portal Województwa Lubuskiego

W Gorzowie Wlkp. powstaje Lubuskie Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych. Zaprezentowano je w środę, 4 kwietnia 2024 r.

– Zaprosiliśmy państwa po to, żeby opowiedzieć o czymś, co uważam za bardzo ciekawe przedsięwzięcie i niezwykle wartościowy projekt, który – miałem takie wrażenie – zaczął obrastać legendą jak yeti. W tym sensie, że wszyscy o nim słyszeli, a nikt nie widział. Pomyśleliśmy więc, że czas najwyższy pokazać coś, co jest warte blisko 60 mln złotych. To jeden z większych projektów realizowanych w tej chwili w regionie. Po zakończeniu takich projektów, jak most w Milsku, Centrum Zdrowia Matki i Dziecka czy Park Technologii Kosmicznych, to jedna ze sztandarowych inwestycji, która jest już realizowana kilka lat. Poczuwam się do odpowiedzialności za ten projekt również dlatego, że byłem twórcą jego założeń – przyznał marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński.

Inwestycja składa się z trzech elementów:

1.       Lubuskie Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych – Data Center

Szacowana wartość projektu: 31 733 333,00 zł, dofinansowanie: 26 973 333,05 zł, wkład własny: 4 759 999,95 zł.

Projekt zakończono w IV kwartale 2023 r.

2.       „Rewitalizacja budynku Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim na potrzeby Lubuskiego Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych – etap I”

Wartość projektu: 27 433 492,21 z czego 12 664 276,00 zł stanowią środki własne Beneficjenta a 14 769 216,21 zł. środki UE.

3.       „MedBrain L – lubuski projekt wsparcia diagnostyki i medycyny systemami Sztucznej Inteligencji”

Wartość projektu: 8 000 000,00 zł, z czego 1 200 000,00 zł stanowią środki własne Beneficjenta a 6 800 000,00 zł. środki UE.

Będziemy przygotowani do funkcjonowania w cyfrowym świecie

Praca nad Lubuskim Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych rozpoczęła się blisko 5 lat temu. – Był to projekt rewolucyjny – wychodził naprzeciw potrzebom i wyzwaniom, jakie później okazały się faktem, gdy przyszedł kryzys związany z pandemią COVID-19, zamknięciem wszystkiego, co funkcjonowało wokół nas i koniecznością przestawienia się w bardzo szerokim, wcześniej niewyobrażalnym zakresie na usługi cyfrowe. Wtedy właśnie realizowana była ta część projektu, która dotyczyła rewitalizacji obiektu przyszłego centrum – wyjaśnił lubuski marszałek.

W związku z kryzysem covidowym pojawiły się kłopoty na rynku wykonawców, wzrosły też ceny, wydłużył się więc okres realizacji projektu. Ostatecznie jednak na rewitalizację budynku przy ul. Walczaka podpisano umowę opiewającą na blisko 28 mln złotych.

Projekt to również sposób na wpisanie się w pewne założenia polityki unijnej, która mówi m.in. o poszukiwaniu efektu synergii w realizowanych projektach. – Stąd projekt rewitalizacyjny – przywracanie do nowych funkcji pięknego, zabytkowego, ale już mocno podniszczonego obiektu i dostosowanie go do projektu cyfrowego, który jest realizowany w tym miejscu – czegoś, co jest wyzwaniem przyszłości i nowej technologii – dodał marszałek.

To fundament e-usług w regionie

– W ten projekt są wpisane założenia nowej instytucji, która jest fundamentem różnych funkcji cyfrowych i teleinformatycznych potrzebnych dla całego województwa celowo umiejscowionym w Gorzowie. Ważne projekty mające znaczenie regionalne realizowane są nie tylko w jednym miejscu, ale w wielu miejscach, w tym także oczywiście w Gorzowie – stwierdził marszałek Marcin Jabłoński.

Centrum bezpiecznych danych i inkubator innowacji

Projekt ma umożliwić całej sferze publicznej w województwie lubuskim wykorzystanie bezpiecznej infrastruktury teleinformatycznej. To część stanowiąca centrum danych, w którym będą przechowywane dane z lubuskich jednostek ochrony zdrowia czy administracji publicznej. – To, dlaczego ważne jest bezpieczeństwo danych, pokazało wszystko, co wydarzyło się wokół nas w ostatnich dwóch latach – wojna w Ukrainie, wojny hybrydowe, cyberataki. Ten projekt w swoich założeniach przewidywał pewne rzeczy. Jest kontynuowany i będzie umożliwiał w przyszłości przygotowanie się na takie sytuacje, kiedy wszystkie dzieci muszą uczyć się zdalnie i potrzebne są ogromne zasoby do tego, żeby utrzymać infrastrukturę teleinformatyczną, która pozwoliłaby np. szkołom w całym województwie wykorzystać nowoczesne metody nauczania. Tu chcemy posadowić tę infrastrukturę teleinformatyczną, która pozwoli zgodnie z obowiązującymi przepisami na stworzenie czegoś, co nazywa się security operation center. Każda z jednostek ochrony zdrowia musi mieć takie centrum. Chcielibyśmy, aby nie tworzyły tych centrów wyspowo, tylko u siebie, ale żeby było to działanie przemyślane. Stąd w nazwie jest centrum usług wspólnych, bo jeśli pewne rzeczy, nakłady i funkcje się uwspólni, wtedy efektywność całego przedsięwzięcia będzie dużo większa. Chcielibyśmy posadowić tutaj także wszystko, co wiąże się z informacją przestrzenną województwa – plany zagospodarowania przestrzennego wszystkich samorządów lokalnych. Chodzi o to, żeby mieszkańcy mieli szybki, swobodny i pełen dostęp do informacji, które wiążą się z terenem, na którym mieszkają i na którym chcą zainwestować. Do 2026 r. wszystkie samorządy w Polsce muszą przygotować plany ogólne, co jest wymogiem Komisji Europejskiej i wynika z konieczności spożytkowania funduszy unijnych. Później muszą kontynuować te prace poprzez uchwalanie planów szczegółowych, do czego również potrzebne są gigantyczne zasoby teleinformatyczne. Takie właśnie będą w tym miejscu – zapowiedział marszałek Marcin Jabłoński.

Dodatkowo w Lubuskim Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych znajdą się dane o infrastrukturze drogowej. Takie rozwiązanie jest wszechstronne, ale również tanie. – Koszty takiego wspólnego działania będą niewspółmiernie niższe niż gdyby próbować budować serwerownie w klasycznym wydaniu w każdym z miejsc, czyli w jednostkach ochrony zdrowia czy jednostkach samorządowym – tłumaczy marszałek województwa lubuskiego.

Ponadto centrum ma służyć jako miejsce rozwoju innowacji technologicznych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. We współpracy z Wielospecjalistycznym Szpitalem Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. lubuski samorząd zainicjował projekt MedBrain dotyczący zastosowania sztucznej inteligencji w diagnostyce medycznej. Poza szpitalem w Gorzowie obejmuje on wojewódzkie lecznice w Zielonej Górze i Torzymiu.

– Liczymy, że w okolicach czerwca 2024 r. ten projekt będzie się zbliżał do zakończenia. Myślę, że to będzie funkcjonalne, bardzo nowoczesne, ładne miejsce i będzie inspiracją do wielu ciekawych działań w zakresie nowoczesnych technologii oraz platformą do współpracy choćby z Akademią im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wlkp. – podsumował marszałek Marcin Jabłoński.

CLOUD G, czyli chmura danych w Gorzowie

Z uruchomieniem centrum danych nie czekano do zakończenia prac w zabytkowym budynku przy ul. Walczaka. Jego pierwsze elementy zaczęły działać już w końcówce minionego roku. – Na terenie szpitala w Gorzowie, w budynku obok, urządziliśmy już tymczasową serwerownię, wiedząc, że na etapie budowania tutaj, w zabytkowym obiekcie mogą pojawić się różne perturbacje. I były – szczęśliwie udało się nam je przejść. Nie mogliśmy jednak doprowadzić do takiej sytuacji, że przedsięwzięcia z zakresu informacji przestrzennej, drogownictwa czy sztucznej inteligencji w medycynie nie będą miały gdzie działać. To działa już od grudnia 2023 r. Jesteśmy teraz na etapie wprowadzania lekarzy w ten system – wyjaśnił Wojciech Olszewski, dyrektor Biura Projektów Własnych Urzędu Marszałkowskiego.

– Ten projekt jest o tyle innowacyjny, że jako pierwsi w Polsce oddajemy mechanizm sztucznej inteligencji w medycynie pacjentom. To pacjent będzie mógł niebawem wrzucić do sztucznej inteligencji wynik badania i zamiast po kilku tygodniach albo miesiącach otrzymać go po 10-15 minutach i skonsultować ten wynik z lekarzem – dodaje W. Olszewski.

Lubuskie Centrum Kompetencji Cyfrowych i Usług Wspólnych to nazwa robocza. – Myślimy nad komercyjną nazwą dla tego przedsięwzięcia. Mamy kilka pomysłów. Jednym z najnowszych jest G CLOUD albo CLOUD G. „G” – od Gorzowa, a „cloud” to oczywiście wirtualna chmura – wyjaśnił dyrektor Wojciech Olszewski.

Lubuskie będzie wyżej w rankingu innowacyjności

Prezes Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp. Jerzy Ostrouch podziękował marszałkowi za zaangażowanie w projekt. – Jestem absolutnie przekonany, że gdyby nie pański wysiłek i determinacja, to byśmy o tym projekcie nie rozmawiali. Bardzo panu dziękuję – powiedział prezes.

– Ten obiekt potrzebuje należytej oprawy. Ta oprawa to otoczenie obiektu – teraz w tym miejscu jest „biała plama”. A do tego mamy bardzo dużo pawilonów, które również będą wypełniały funkcję m.in. obiektów przeznaczonych dla osób starszych i na psychiatrię dziecięcą. Musimy zadbać o to, by obiekt marszałkowskim był we właściwym otoczeniu – dodał prezes Jerzy Ostrouch.

– Bardzo się cieszę, że zapadła ta decyzja, żeby zrealizować to przedsięwzięcie i to tu w Gorzowie. Czasem padają takie pytania, szczególnie w Gorzowie: „co takiego wy, samorząd, robicie w Gorzowie?”. To jest ogromna, przełomowa wręcz inwestycja i możemy się tylko cieszyć, że została tu zaplanowana i trzymać kciuki, żeby jak najszybciej została zakończona. Bez problemu zapisaliśmy w budżecie 6 mln złotych jako wkład własny – mówił radny Województwa Lubuskiego Mirosław Marcinkiewicz.

– Dla mnie bardzo istotne jest to, że ta inwestycja podniesie nasze województwo w rankingach innowacyjności. Nie jest żadną tajemnicą, że Unia Europejska będzie finansowała innowacyjne projekty. Liczę na to, że ten trzon, który państwu dzisiaj pokazujemy, pozwoli zbudować wokół tego centrum kolejne inwestycje – dodała radna Województwa Lubuskiego Anna Synowiec.

– To fajny przykład na rewitalizację. Bardzo mnie to cieszy, ponieważ przeprowadziłam przez polski parlament ustawę o rewitalizacji – mówiła posłanka Krystyna Sibińska.

Technologie mają pomóc też seniorom

Marszałek zapowiedział, że trwają już prace nad kolejnym systemem wykorzystującym nowoczesne technologie. Będzie to system wsparcia osób w wieku senioralnym, który przyczyni się do poprawy ich bezpieczeństwa. Ma objąć co najmniej kilka, kilkanaście tysięcy Lubuszan.