W piątek, 9 sierpnia 2024 r. w spotkaniu w Sali Kolumnowej w urzędzie marszałkowskim wzięli udział przedstawiciele Krośnieńskiego Związku Powiatowo-Gminnego, Zielonogórskiego Związku Powiatowo-Gminnego oraz Żagańskiego Związku Powiatowo-Gminnego. - Zaproponowałem, żebyśmy spotkali się w szerszym gronie. Temat dotyczy wszystkich związków powiatowo-gminnych w naszym regionie. Te zasady powinny być tożsame, transparentne i uwzględniać wszystkie interesy. Myślę, że dzięki państwa sugestiom konfliktów interesów będzie mniej i uda nam się skutecznie naszą politykę transportową układać i realizować. Czekamy na państwa uwagi. Dziękuję za obecność. To ważne, że mogliśmy się spotkać - mówił wicemarszałek Sebastian Ciemnoczołowski, który nadzoruje infrastrukturę transportową.
Arkadiusz Mieczyński – dyrektor Departamentu Infrastruktury Transportowej UMWL, przypomniał, że organizacja przez Województwo Lubuskie publicznego transportu zbiorowego odbywa się na podstawie Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na sieci komunikacyjnej w wojewódzkich przewozach pasażerskich przyjętego przez Sejmik Województwa Lubuskiego w maju 2016 r. Obecnie trwają prace nad aktualizacją tego dokumentu, który zostanie poddany konsultacjom.
Odniósł się do Analizy przemieszczeń ludności na terenie województwa lubuskiego w kontekście uruchomienia wojewódzkich linii autobusowych, która została przeprowadzona w sierpniu 2023 r. przez firmę ORANGE na zlecenie Województwa Lubuskiego. Na tej podstawie wytypowane zostały wojewódzkie autobusowe linie komunikacyjne, które należy uruchomić. - Analizy są punktem wyjścia do tego, jak chcemy uruchamiać w przyszłości w naszym regionie linie komunikacyjne – mówił dyrektor A. Mieczyński.
Odnotowano największe zainteresowanie do miast subregionalnych, gdzie znajdują się filie instytucji np. starostwa powiatowe, szpital, przychodnie lekarskie - to m.in. Sulechów, Gubin. Przedstawiono także średnią dobową liczbę przemieszczeń z przekroczeniem granicy powiatu - w tym przypadku największe zainteresowanie jest dwoma ośrodkami - Zieloną Górą i Gorzowem Wlkp.
Województwo Lubuskie od 1 lutego 2022 r. rozpoczęło organizację wojewódzkiego autobusowego publicznego transportu zbiorowego na liniach o charakterze użyteczności publicznej. W obowiązującym Planie Transportowym z 2016 r. wpisane są 190 linie komunikacyjne użyteczności publicznej, na których planowane jest uruchomienie przewozów. Linie komunikacyjne o charakterze użyteczności publicznej uruchomione przez Województwo Lubuskie wpisują się w obowiązujący Plan Transportowy.
Podczas ewaluacji projektu RailBLu przeprowadzono ankiety (na terenie powiatu krośnieńskiego). Badania wykazały i potwierdziły następujące hipotezy:
• Ponad połowa osób korzystających z transferów autobusowych podróżuje nimi codziennie lub niemal codziennie.
• Transferem poruszały się głównie osoby, które nie posiadają prawa jazdy oraz nie mają do dyspozycji samochodu prowadzonego przez członka rodziny.
• Uruchomienie przewozów autobusowych spowodowało zwiększenie zainteresowania korzystaniem z transportu publicznego.
• Komunikacja regionalna lub też lokalna na poziomie gmin i powiatów służy do dojazdów do pracy, szkoły i załatwieniu spraw codziennych w najbliższym ośrodku miejskim (zdrowie, zakupy, relacje międzyludzkie).
Jednoznacznie wynika, że głównym punktem ciążenia są miasta powiatowe lub subpowiatowe.
Województwo Lubuskie od 1 lutego 2022 r. rozpoczęło organizację wojewódzkiego autobusowego publicznego transportu zbiorowego na liniach o charakterze użyteczności publicznej. Wojewódzkie przewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej uruchamiane są w oparciu ustawy o publicznym transporcie zbiorowym poprzez bezpośrednie zawarcie umowy.
Tryb ten polega na tym, że umowa zawierana jest bez przeprowadzania postępowania przetargowego.
Województwo Lubuskie od 1 lutego 2022 r. rozpoczęło organizację wojewódzkiego autobusowego publicznego transportu zbiorowego na liniach o charakterze użyteczności publicznej.
• W roku 2022 przewozy realizowane były na 8 linii komunikacyjnych.
• W roku 2023 przewozy realizowane były na 10 linii komunikacyjnych.
• Od stycznia 2024 r. przewozy realizowane są na 12 linii komunikacyjnych plus od 1 maja 2024 r. doszły kolejne 4 linie komunikacyjne.
Wysokość środków zabezpieczonych w budżecie województwa na organizację publicznego transportu zbiorowego na rok 2024 wynosi 5 957 934,00 zł.
Województwo Lubuskie zawarło 2 porozumienia ze Związkiem Powiatowo - Gminnym Powiatu Żagańskiego w sprawie powierzenia realizacji zadania w zakresie powierzenia realizacji zadania w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego na 4 liniach użyteczności publicznej tj.:
od 1 stycznia 2024 r.:
- Szprotawa – Kożuchów – Zielona Góra,
- Żagań – Szprotawa – Długie – Nowe Miasteczko – Nowa Sól
od 1 maja 2024 r.:
- Żary – Żagań – Szprotawa – Wiechlice
- Nowogród Bobrzański – Żary – Konin Żagański – Iłowa
Na potrzeby dofinansowania tego zadania Województwo Lubuskie przekazało Organizatorowi dotację celową w łącznej wysokości 878 499,67 zł.
Dyrektor A. Mieczyński przypomniał, że w kwietniu 2024 r. odbyło się spotkanie on-line z przedstawicielami Ministerstwa Infrastruktury poświęcone sprawom przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu w transporcie autobusowym. Wśród najistotniejszych postulatów dominowały:
- zwiększenie dopłaty do wozokilometra do kwoty 4 zł,
- zwiększenie budżetu FRPA do kwoty 1,5 mld zł,
- przyznanie pierwszeństwa w dofinansowaniu dla związków powiatowo – gminnych,
- wcześniejsze organizowanie konkursów na dofinansowanie z FRPA (tj. tak, aby odbywały się na przełomie września i października)
Mamy plany, wizję i jesteśmy otwarci na sugestie
Do powyższych zagadnień odniósł się wicemarszałek Sebastian Ciemnoczołowski. Jak podkreślał, dla urzędu marszałkowskiego organizacja wojewódzkiego autobusowego publicznego transportu zbiorowego to jest też nowe zagadnienie. Przedstawił swoje spostrzeżenia i uwagi. - My się tego wszystkiego uczmy. Rozpoczęło się to w 2022 r. Jesteśmy ciekawi państwa opinii i jak widzicie tę sprawę w kontekście rozwoju. Widzę duże dysproporcje, na rzecz kolei - 130 mln zł, które przekazuje województwo lubuskie w formie rekompensaty dla Polregio, w stosunku do 6 mln zł, które przekazywane są na połączenia autobusowe. Efektywność przewozów autobusowych jest na zupełnie innym poziomie niż Polregio. Chyba dobrze się stało, że od 2022 r. rozpoczęto organizację przewozów w ten sposób i uważam, że powinniśmy jeszcze w większy sposób je dofinansować i kłaść na ten rozwój nacisk. Realizator przewozów kolejkowych Polregio od wielu lat nie realizuje tego w sposób w optymalny, w sposób moim urągający standardom, które powinni mieć mieszkańcy naszego województwa. Bardzo mocno pracujemy nad tym, prowadzone są różnego rodzaju analizy ekonomiczne, organizacyjne, prawne do powołania własnej spółki transportowej, nie kolejowej, a transportowej. Dlaczego? Bo województwo lubskie jest specyficznym regionem. Nie ma jednej aglomeracji, są dwa ważne ogniska miejskie i powiat. Stąd pomysł na spółkę transportową, czyli na zlecanie zadań także związkom powiatowym i one będą dla nas pierwszym partnerem, ale nie tylko w roli takich operatorów. W jaki sposób to będzie wyglądało, dziś nie jestem w stanie państwu powiedzieć, stąd państwa sugestie są dla nas bardzo cenne. To wszystko dla nas jest nowe. Są regiony, które stworzyły w sposób modelowy swoje spółki to Koleje Dolnośląskie czy Koleje Śląskie, ale to są duże województwa. Nikt z mniejszych regionów takiej spółki nie stworzył. Stąd pomysł na spółkę transportową. Czekamy na państwa sugestie, proszę pisać swoje uwagi i kierować je do urzędu - mówił wicemarszałek Sebastian Ciemnoczołowski.
Wicemarszałek zaprosił do dyskusji. Głos zabrała Liliana Krajewska - Prezes Zielonogórskiego Związku Powiatowo-Gminnego. - Chciałabym, żebyśmy wypracowali stanowisko, abyśmy brali udział w rozmowach dotyczących uruchamiania nowych linii autobusowych - mówiła. Apelowała o współpracę na wielu szczeblach, bo jak mówiła, wiele rzeczy można połączyć i usprawnić. - My stosujemy przystępne ceny dla pasażerów. Nie mamy bezpłatnej komunikacji. Autobusy muszą być na odpowiednim poziomie, inwestujemy w nowe autobusy. Ważna jest nowa jakość, żeby ci, którzy z tego korzystają mieli np. w taką pogodę klimatyzację. Z komunikacji korzystają osoby w różnym wieku, z wózkiem dziecięcym, osoby starsze, dlatego ważne są autobusy niskopodwoziowe. Komunikacja musi być stabilna, jeśli uruchomimy komunikację na miesiąc czy dwa to pasażerowie nie zdążą się przyzwyczaić, musimy im dać czas, to musi być stabilne. W czasie wakacji jest mniejsze zapotrzebowanie, ale komunikacja istnieje – mówiła. Zapowiedziała, że po spotkaniu na pewno prześlą sugestie.
Współpraca z urzędem marszałkowskim jest udana
Natomiast Bartosz Sokołowski – Zastępca Prezesa Żagańskiego Związku Powiatowo-Gminnego wyraził zadowolenie ze współpracy z urzędem marszałkowskim. – To współpraca wygodna i opłacalna dla obu stron. Jesteśmy bliżej mieszkańców i możemy rozpoznać potrzeby wypływające od mieszkańców. Wypracowaliśmy bardzo dobrą formę współpracy, która idzie w dobrym kierunku. Odciążamy trochę UMWL jeśli chodzi o finansowanie. Co najważniejsze staramy się wprowadzać udogodnianie dla mieszkańców. Wzajemne honorowanie biletów. Mamy duży potencjał do współpracy na najbliższe lata. Powinniśmy się skupić się na brandingu i upowszechnianiu linii, że komunikacja województwa jest spójna z oznaczeniem autobusów. Tu jest duże pole do działania – mówił.
