Portal Województwa Lubuskiego

Współpraca między Lubuskim a Brandenburgią to nawiązywanie relacji i wymiana doświadczeń w zakresie gospodarki, nauki, kultury, rozwoju obszarów wiejskich, oświaty czy opieki socjalnej. Oba regiony od lat realizują w tych obszarach projekty dofinansowywane z Programu Współpracy INTERREG Brandenburgia-Polska. Podsumowaniem pierwszego dziesięciolecia kooperacji było spotkanie 19 maja 2010 r. w zielonogórskiej Palmiarni, w którym uczestniczył marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński.

Wspólne projekty transportowe

Transgraniczna współpraca regionów wiąże się m.in. z działaniami na rzecz rozwoju transportu. Rozmowy w tej sprawie prowadzono m.in. w 2013 i 2016 roku. Spotkania dotyczyły reaktywacji połączeń kolejowych między województwem lubuskim a Brandenburgią, takich jak Zielona Góra-Berlin i Berlin-Żary/Żagań-Legnica-Wrocław. 5 sierpnia 2019 r. podpisano zaś porozumienie dotyczące rozwoju Kolei Wschodniej (Ostbahn) na linii 203.

– Memorandum jest dowodem i symbolem współpracy. To namacalne potwierdzenie wyznaczonych priorytetów po obu stronach granicy. Wskazujemy, co chcielibyśmy w najbliższym czasie osiągnąć. Dużą wagę przykładamy do przedsięwzięć na polsko-niemieckim pograniczu i ekologicznego rozwiązywania problemów transportu zbiorowego – mówił wówczas członek Zarządu Województwa Lubuskiego Marcin Jabłoński.

Aby poprawić dostępność komunikacyjną pomiędzy województwem lubuskim a wschodnią częścią Brandenburgii, wdrożono projekt RailBLu. Polegał on m.in. na poszerzeniu kanałów sprzedaży biletów kolejowych i uruchomieniu pilotażowych połączeń autobusowych w miastach, w których stacja kolejowa jest oddalona od centrum (w Krośnie Odrzańskim po stronie polskiej oraz Golzow po stronie niemieckiej).

Na przestrzeni ostatnich lat dyskutowano też o rozwoju regionalnego Portu Lotniczego Zielona Góra-Babimost i koncepcji szlaków rowerowych na polsko-niemieckim pograniczu. Efektem jest np. projekt Odra Velo oraz porozumienie o współpracy pomiędzy spółkami Lotnisko Zielona Góra/Babimost i Berlin – Neuhardenberg GmbH.

Stawiamy na sport

Na polsko-niemieckiej współpracy skorzystały również instytucje podległe Samorządowi Województwa Lubuskiego. Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji w Zielonej Górze-Drzonkowie nawiązał kontakt z Europejską Akademią Sportu Landu Brandenburgii (ESAB). To organizacja, która świadczy usługi edukacyjne w zakresie sportu, zdrowia i aktywnego spędzania czasu. Jej celem jest wspieranie sportu poprzez kształcenie kadr na poziomie zawodowym, średnim i wyższym. Przedstawiciele Województwa Lubuskiego uczestniczyli m.in. w uroczystości 10-lecia istnienia ESAB.

24 i 25 października 2019 r. w Poczdamie odbyła się z kolei konferencja z okazji 20-lecia powstania Europejskiej Sieci Akademii Sportu. Lubuskie reprezentowali ówczesny wicemarszałek Łukasz Porycki, przewodniczący zarządu Federacji Euroregionów RP Czesław Fiedorowicz oraz dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji Bogusław Sułkowski.

WOSiR gościł też u siebie przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego i Landu Brandenburgia na spotkaniu sportowym w 2023 r.

Jubileusz w cieniu pandemii

10 stycznia 2020 r. Lubuskie i Brandenburgia świętowały kolejny jubileusz swojej współpracy. Wspominano projekty zrealizowane na pograniczu obu regionów: działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego, utworzenie polsko-niemieckich przedszkoli czy wydarzenia kulturalne.

Polacy i Niemcy wspólnie zaangażowali się także w walkę z pandemią COVID-19. 17 czerwca 2020 r. Tadeusz Jędrzejczak, pełniący wówczas funkcję członka Zarządu Województwa Lubuskiego,  podziękował władzom Brandenburgii za przekazanie środków ochrony przed koronawirusem. Pomoc w postaci maseczek, pulsoksymetrów i aparatów wspomagających oddychanie dotarła również z Saksonii.

Opieka medyczna ponad granicami

Ochrona zdrowia jest ważna dla partnerskich regionów nie tylko w czasie kryzysu. Szpital Uniwersytecki w Zielonej Górze wraz ze Wschodniobrandenburskim Centrum Leczenia Nowotworów w Bad Saarow realizował projekt transgranicznej opieki medycznej. Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na to przedsięwzięcie wynosiło ponad 620 tys. euro. Celem projektu było zminimalizowanie, względnie wyrównanie deficytów w opiece medycznej pacjentów nowotworowych poprzez ścisłą współpracę polskich i niemieckich lekarzy, instytucji administracji oraz wdrożenie systemowego podejścia do pacjenta wspomaganego innowacyjnymi narzędziami.

Ponadto znaczenie współpracy na rzecz ochrony zdrowia podkreślano w trakcie obchodów jubileuszu Fundacji Naëmi-Wilke-Stift w Guben. Była to uroczystość z okazji 30. rocznicy połączenia dawnego szpitala powiatowego ze szpitalem Naëmi-Wilke-Stift, prowadzonym przez fundację, zorganizowana 17 czerwca 2022 r.

Promocja regionów, kultura i turystyka

W ciągu minionych 25 lat Polacy i Niemcy po obu stronach Odry i Nysy Łużyckiej zrealizowali wiele inicjatyw turystycznych i kulturalnych. Należą do nich chociażby obchody Święta Województwa Lubuskiego w Parku Mużakowskim w 2016 r. i koncerty z cyklu „Dni Muzyki nad Odrą” organizowane we Frankfurcie nad Odrą, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim czy Eisenhüttenstadt. Dzięki funduszom europejskim dokonano modernizacji Muzeum Woldenberczyków w Dobiegniewie, zagospodarowano parki w Zatoniu i Branitz oraz zadbano o Międzyrzecki Rejon Umocniony. 11 maja 2024 r. w rejs ruszył transgraniczny prom na Odrze z Uradu do Aurith.

O produktach regionalnych rozmawiano na targach żywności i rolnictwa „Grüne Woche” w Berlinie oraz w Lubuskim Centrum Winiarstwa w Zaborze. Z kolei uroki lubuskiej natury można było poznać na wystawie „Lubuskie przyrodą zachwyca”, która zawitała do Poczdamu, Drezna, Chemnitz i Frankfurtu nad Odrą.

Przez wiele lat, gdy Województwo Lubuskie było gospodarzem Przystanku Woodstock (późniejszego Pol’and’Rock Festival), także gościli na nim Brandenburczycy.

Gotowi do wsparcia w trudnych czasach

Lubuskie i Brandenburgia jednoczyły się w momentach trudnych dla siebie i całej Europy. Po wybuchu wojny w Ukrainie w 2022 r. udzielały uchodźcom pomocy humanitarnej i schronienia. Także katastrofa ekologiczna w Odrze skłoniła regiony do podjęcia działań. W Urzędzie Marszałkowskim organizowano spotkania zespołu ds. opracowania programu odbudowy ekosystemu rzeki. Temat poruszano również m.in. na wspólnych obradach Komisji ds. Europejskich i Polityki Rozwoju Parlamentu Krajowego Brandenburgii oraz Komisji Współpracy Zagranicznej i Promocji Województwa Sejmiku Województwa Lubuskiego w Poczdamie. W spotkaniu udział wzięli ówcześni członkowie Zarządu Województwa Lubuskiego – Marcin Jabłoński i Tadeusz Jędrzejczak oraz przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego: dyrektor Departamentu Infrastruktury i Komunikacji Sławomir Kotylak, zastępca dyrektora Departamentu Środowiska Jerzy Raczyński i dyrektor Biura Współpracy Zagranicznej i Europejskiej Współpracy Terytorialnej Radosław Brodzik.

Wspólnotowość podkreślona świętowaniem rocznic

Mieszkańcy przygranicznych terenów obchodzili wspólnie ważne dla siebie rocznice. Były to m.in. jubileusze powstania Euroregionów Pro Europa Viadrina i Sprewa-Nysa-Bóbr (20-lecia celebrowane w 2013 r.), 20-lecie Polski w Unii Europejskiej oraz 35-lecie upadku muru berlińskiego.

Oprócz tego zrealizowano wiele szkoleń dla beneficjentów Programu Współpracy INTERREG, m.in. z zakresu prawa zamówień publicznych, promocji projektów i zasad równościowych. Przedstawiciele Województwa Lubuskiego wielokrotnie gościli zaś na obradach parlamentu Brandenburgii.