Portal Województwa Lubuskiego

W środę, 15 stycznia 2025 r. na Dworcu Głównym w Gorzowie Wlkp. zaprezentowano nowy lubuski szynobus – pojazd spalinowo-elektryczny HZT 228M. Obsłuży trasę Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Krzyż – Poznań.

W uroczystości przekazania szynobusu uczestniczył marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński, który otrzymał klucze do pojazdu od prezesa Fabryki Pojazdów Szynowych Cegielski z Poznania, Grzegorza Kuci.

– Długo czekaliśmy na ten pojazd. Wiążemy wielkie nadzieje z poprawą jakości i stabilności połączeń kolejowych, zwłaszcza tutaj, na północy województwa. Pojazd wjechał na peron z wielkim hałasem, hukiem i bardzo głośnymi sygnałami. Nic dziwnego, bo to szynobus za ponad 38 mln złotych. Wcześniej dostaliśmy jeden z dwóch zamówionych rok temu pojazdów za ponad 35 mln, więc jak państwo widzą, to bardzo kosztowne zakupy. Podobnie jak całe koleje regionalne, które organizuje Województwo Lubuskie, to jedno z najważniejszych i najbardziej kosztownych zadań. Zapewniam państwa, że podejmujemy bardzo intensywne wysiłki i prowadzimy wiele rozmów, by poprawić sytuację kolejową. Przyznajemy się i przepraszamy wszystkich podróżnych, którzy są dotkliwie doświadczani przez niedoskonałości wynikające z tego, że spółka POLREGIO nie daje sobie rady z utrzymaniem jakości transportu – mówił marszałek Marcin Jabłoński.

Lubuskie ma mieć własną spółkę kolejową

Aby poprawić sytuację komunikacyjną w województwie, samorząd prowadzi również prace nad powołaniem własnej spółki kolejowo-autobusowej. Zarząd Województwa zapoznał się z koncepcją jej utworzenia.

– Spotkania, rozmowy i negocjacje odbywają się w bardzo różnych miejscach. To bardzo złożony proces, który prowadzimy już od dłuższego czasu. Wszystko po to, żeby lepiej się przygotować, uniezależnić od niedoskonałości, zwłaszcza POLREGIO, z którym kłopotów jest niemało. Mamy czwarty zarząd spółki od daty podpisania umowy. Poprzednie najbardziej zajmowały się sobą, ten nowy składa kolejne deklaracje, ale ich realizacja wcale nie jest taka prosta. Zrobimy wszystko, żeby wyrwać się z tego złego stanu, dlatego jeszcze raz zapewniamy państwa, że prowadzimy prace nad powołaniem własnej spółki, która pozwoli nam przygotować się do zmian w systemie świadczenia usług kolejowych. Od roku 2030 wszystkie usługi będą musiały być świadczone w wyniku przeprowadzonych przetargów. Chcemy być aktywnym uczestnikiem tego procesu, dlatego jesteśmy zdeterminowani, by powołać spółkę – przekonywał marszałek Marcin Jabłoński.

Marszałek podkreślał również, że w ciągu ostatnich 5 lat zwiększono liczbę kilometrów przejechanych przez pociągi o prawie 60%. Podziękował także osobom, które przyczyniły się do stopniowej poprawy komunikacji kolejowej. – To są miliony kolejnych kilometrów – było ich niespełna 3 miliony, zbliżamy się do 4,5 miliona. Nie jest to łatwy proces i nie da się tego zrobić bardzo szybko. Mamy nadzieję, że uzyskamy właściwą pomoc. Dziękuję pani posłance Krystynie Sibińskiej, która aktywnie wspiera nas w rozmowach, chociażby z przedstawicielami Ministerstwa Infrastruktury. Mieliśmy tutaj kilka wizyt ministra Piotra Malepszaka, który dotrzymuje słowa, bo już pojawiło się dobre połączenie Gorzowa z Warszawą. Dziękuję, że państwo są, wspierają nas i motywują. Dziękuję wykonawcom, że dowieźli ten pociąg – dodał marszałek województwa.

Nowy pociąg pomoże obsłużyć kluczową trasę

Wicemarszałek województwa lubuskiego Sebastian Ciemnoczołowski także zwrócił uwagę, że z zakupem i włączeniem do ruchu nowych szynobusów wiążą się nadzieje na poprawę jakości regionalnego transportu. – To niezmiernie ważne. Trasa Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Krzyż – Poznań jest najbardziej uczęszczaną trasą w województwie lubuskim. Codziennie przemieszcza się nią 2,5 tys. mieszkańców. Z Kostrzyna do Gorzowa uruchomiono w tym roku 17 par pociągów, a 5-6 lat temu zaczynaliśmy od 9 par. Ranga tego połączenia jest naprawdę istotna i mam nadzieję, że przy tych kłopotach, które przeżywa POLREGIO, przekazanie pojazdu usprawni jego obsługę.

Wicemarszałek podziękował osobom zaangażowanym w przedsięwzięcie – marszałkowi Marcinowi Jabłońskiemu, wszystkim radnym województwa z przewodniczącą Sejmiku Województwa Anną Synowiec na czele i gorzowskim parlamentarzystom. – Chciałbym także podziękować i jednocześnie przeprosić wszystkich samorządowców, którzy na co dzień zmagają się z tymi problemami, wyjaśniając je mieszkańcom regionu. Ten pojazd jest też dla was. Mam nadzieję, że dzięki temu tych tłumaczeń będzie coraz mniej. Oczywiście dziękuję też wykonawcy – wiem, że było to ogromne przedsięwzięcie, kosztowało dużo emocji i pracy, ale dotarliśmy do szczęśliwego finału – dodał Sebastian Ciemnoczołowski.

Rozwój transportu wspomagają środki unijne

Dwa nowe pojazdy spalinowo-elektryczne zostały zakupione w ramach projektu zrealizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego pn. „Zakup taboru kolejowego do przewozów regionalnych”, który został dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020. Ich łączna wartość wynosi 73,8 mln zł brutto, z czego 80,19% dofinansowano z UE.

– W poprzedniej perspektywie programu regionalnego był to zakup rzutem na taśmę. Mam nadzieję, że te pojazdy spełnią swoje zadanie. Jeszcze raz dziękuję za zainteresowanie i wsparcie i ponownie deklaruję, że zrobimy wszystko, by poprawić jakość usług kolejowych w województwie – mówił marszałek Marcin Jabłoński.

Hybrydowe pociągi łączą region – także z Wielkopolską

Pierwszy z dwóch fabrycznie nowych pojazdów został skierowany we wrześniu 2024 roku do obsługi planowych kursów na trasie Gorzów Wlkp. - Zbąszynek - Zielona Góra. Korzystać z niego może nawet 229 osób jednocześnie. Szynobus posiada 84 miejsca siedzące w układach tzw. „lotniczym” oraz naprzeciwległym. Dodatkowo w członie spalinowym znajdują się dwa miejsca dla osób z niepełnosprawnością poruszających się na wózkach i dwa fotele stałe dla osób towarzyszących osobom z niepełnosprawnością.

Drugi pojazd - zapfezentowany 15 stycznia 2025 r. na gorzwskim dworcu - to większa, trójczłonowa odmiana spalinowo-elektrycznego zespołu trakcyjnego oznaczonego jako 228M-001, który posiada 172 ergonomicznie rozmieszczone miejsca siedzące. Przeznaczony jest do obsługi trasy Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Krzyż – Poznań. Regularne kursy zaplanowano na początek lutego. 

– Przekazujemy pojazd hybrydowy, spalinowo-elektryczny, bardzo nowoczesny. To drugi z naszej rodziny pojazdów, pierwszy już u was jeździ. Mam nadzieję, że się będzie sprawował dobrze. Dochowaliśmy należytej staranności, żeby działał bezusterkowo i woził mieszkańców. Mam nadzieję, że będą u was jeździć kolejne pojazdy FPS Poznań – mówił Grzegorz Kucia, prezes zakładu FPS Cegielski.

Spalinowo-elektryczne zespoły trakcyjne „Plus” posiadają kabinę WC przystosowaną dla osób z niepełnosprawnością oraz w przedział służbowy, a także kabinę WC w formie tradycyjnej oraz miejsce przeznaczone do przewozu rowerów. Maksymalna prędkość pojazdów przy napędzie spalinowym wynosi 120 km/h, a przy napędzie elektrycznym 160 km/h.

Należy podkreślić, że również poprzedni projekt, zrealizowany w ramach RPO Lubuskie 2020, obejmował zakup dwóch nowych pojazdów trójczłonowych, które w 2020 roku dostarczył Newag SA. Oba pojazdy dostarczone w 2020 przypisano również do obsługi trasy Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Poznań, a kosztowały one łącznie ponad 43 mln zł. Oba te pojazdy będą mogły być również doposażone w pantografy umożliwiające jazdę.

Wszystkie ww. pojazdy zakupione przez Województwo Lubuskie zostały nieodpłatnie przekazane spółce POLREGIO SA.

Działania radnych Sejmiku również dają rezultat

Przewodnicząca Sejmiku Województwa Lubuskiego Anna Synowiec wyraziła zadowolenie z powodu efektów dotychczasowych działań zmierzających do poprawy sytuacji komunikacyjnej na północy województwa.

– Radni Sejmiku mieli trudny okres, bo zapaść komunikacyjna, zwłaszcza na północy województwa, była i jest faktem. Dzisiaj ten pojazd za 38 milionów złotych jest dowodem na to, że działamy, że Sejmik Województwa Lubuskiego też jest przekonany co do tego, że możemy poprawić sytuację. Mamy rekordowy budżet na obsługę transportu kolejowego. Zapewniam też państwa, że nie spoczniemy, będziemy działać intensywnie. W listopadzie 2024 r. Sejmik Województwa Lubuskiego podjął decyzję, że na południu województwa, między Zieloną Górą i Wrocławiem, będą nas obsługiwać Koleje Dolnośląskie, więc w związku z tym jesteśmy zdeterminowani, żeby tę sytuację poprawić. A dzisiaj się cieszmy, bo to chyba pierwsza taka okazja, że można się ucieszyć właśnie z wydarzenia, które jest związane z koleją na północy województwa – mówiła przewodnicząca Sejmiku.

Ograniczamy wykluczenie komunikacyjne, chcąc zatrzymać młodych

Wojewoda Lubuski Marek Cebula podkreślał, że mamy kolejny środek transportu w województwie lubuskim, a determinacja Urzędu Marszałkowskiego i samorządu województwa przy wsparciu parlamentarzystów jest duża. – Wzrasta ilość pasażerów zarówno na kolei, jak i na lotnisku w Babimoście. To wszystko jest naszym wspólnym wysiłkiem: samorządu województwa, strony rządowej i parlamentarzystów, którzy naciskają, by każdego dnia poprawiać byt Lubuszan. Milionowe nakłady dzisiaj przynoszą wymierne efekty i mam nadzieję, że za jakiś czas będziemy mogli powiedzieć, że aglomeracje, które do tej pory „wysysały” nam młodych Lubuszan, dobrze skomunikowane z regionem lubuskim – mówię tu o Poznaniu, Wrocławiu, Szczecinie, Berlinie czy Dreźnie – sprawią, że młodzi Lubuszanie nie będą wyjeżdżali na stałe, tylko będą każdego dnia mogli swobodnie przedostać się do miejsca pracy – mówił wojewoda.          

To początek działań na rzecz kolei w regionie

– Bardzo się cieszę, że dowozimy kolejne projekty kolejowe. To jest początek. Te wszystkie projekty obiecane przez ministra Malepszaka na spotkaniu bodajże we wrześniu 2024 r., w Gorzowie, po kolei będą się ziszczały. Ale do tego też potrzebna jest współpraca, dlatego składam podziękowania dla pana marszałka, całego jego zespołu, pana marszałka Jabłońskiego, marszałka Ciemnoczołowskiego, którzy pilnują tych spraw. Ukłon w stosunku do władz miasta Gorzowa, bo Gorzów pełni swego rodzaju taką funkcję lidera, jeśli chodzi o te sprawy północy, bo i mówimy o łącznicach w Kostrzynie, ale też o połączeniu dalej w kierunku Poznania. Więc te projekty są pisane, składane, będziemy tego mocno pilnować i bardzo się cieszę, że tak jak powiedziałam, odpalamy kolejny projekt kolejowy, może niewielki, ale to już też jest taka „jaskółka” na przyszłość – dodała posłanka Krystyna Sibińska w imieniu swoim i senatora Władysława Komarnickiego. Wspomniała również, że 16 stycznia 2025 r. odbędzie się posiedzenie Sejmowej Komisji Infrastruktury poświęcone zakupom ze strony spółek POLREGIO i PKP Intercity.

Samorządy, które skorzystają na funkcjonowaniu nowego szynobusu, reprezentował na konferencji prasowej prezydent Gorzowa Wlkp. Jacek Wójcicki. – Bardzo się cieszymy, że na nasze tory wyjedzie skład hybrydowy. Skład, który pojedzie z Kostrzyna przez Gorzów do Poznania, ale też na inne trasy. Bardzo się z tego cieszymy i tak, jak pani poseł powiedziała, wierzę, że to jest naprawdę dobra „jaskółka” zapowiadająca pozytywne zmiany na gorzowskich torach – mówił prezydent.

W przekazaniu szynobusu do obsługi połączeń na północy Lubuskiego uczestniczyli także  radni województwa, wiceprezydent Gorzowa Wlkp. Izabela Piotrowicz oraz przedstawiciele północnych samorządów regionu.

Udział województwa w programie Kolej Plus

Województwo Lubuskie uczestniczy również w inwestycjach realizowanych na terenie regionu w ramach programu Kolej Plus. Przykładem takiego projektu są prace na linii kolejowej nr 363 na odcinku Skwierzyna-Międzychód. Jego szacunkowa wartość wynosi 328,3 mln zł, a 15% z tej kwoty stanowi wkład własny samorządu województwa lubuskiego w wysokości 49,1 mln zł. Połowę wkładu własnego zadeklarowały zainteresowane tym projektem samorządy: miasto Gorzów Wlkp., powiaty gorzowski, międzyrzecki i międzychodzki oraz gminy Międzychód, Skwierzyna, Przytoczna i Deszczno.

Projekt jest komplementarny z inwestycją realizowaną w województwie wielkopolskim (również w ramach Kolej Plus) i docelowo obejmie odtworzenie kolejowego połączenia Gorzów Wielkopolski – Międzychód – Szamotuły – Poznań.

Ponadto w lutym 2023 r., również w ramach programu Kolej Plus, zawarto umowę z PKP PLK SA na rewitalizację odcinka nieczynnej linii kolejowej nr 275 z Bieniowa do Lubska z uwzględnieniem budowy mijanki na linii nr 370 w Letnicy.