Portal Województwa Lubuskiego

Nowa perspektywa finansowa UE narzuca potrzebę wymiany doświadczeń między branżą energetyczną a instytucjami samorządowymi. Premiuje bowiem projekty nakierowane na gospodarkę niskoemisyjną i efektywność energetyczną. Urzędnicy administracji i samorządowcy wiedzą jak sięgać po pieniądze i jakie są potrzeby w ich miastach i gminach. Z kolei energetycy to zazwyczaj praktycy, którzy wiedzą co i jak trzeba robić, żeby działanie przyniosło zamierzone efekty. To dlatego trzeba rozmawiać i wymieniać poglądy.
Marszałek Elżbieta Polak spotkała się z prezesem spółki Enea Operator Michałem Jarczyńskim. Na 25 września ustalono termin konferencji informacyjnej dotyczącej nowej perspektywy budżetowej UE, z udziałem lubuskich samorządowców oraz ekspertów z branży energetycznej. Tematem będą także plany rozbudowy sieci elektroenergetycznych w województwie, opisane zwłaszcza w Strategii Energetyki Woj. Lubuskiego, przyjętej w grudniu ub.r. przez Sejmik. Rozbudowa sieci energetycznych jest także jednym z kluczowych projektów w ramach Strategii Rozwoju Polski Zachodniej.

Gospodarka niskoemisyjna oraz efektywność energetyczna w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020

W perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020 zagadnienia związane z przechodzeniem na gospodarkę niskoemisyjną należą do jednych z ważniejszych kierunków wsparcia. W związku z tym w ramach RPO – Lubuskie 2020 działania w tym obszarze również znalazły swoje szczególne miejsce o czym świadczy wysokość środków dedykowanych takim właśnie przedsięwzięciom.

Efektywność energetyczna oraz transport niskoemisyjny będą wspierane w ramach 3 Osi Priorytetowej RPO-L2020 – Gospodarka niskoemisyjna poprzez dwa Priorytety Inwestycyjne (PI):

PI 4.3: wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym oraz PI 4.5 promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu.

Pierwszy ze wskazanych PI realizowany będzie w ramach projektowanego Działania: Efektywność energetyczna. Celem działania jest poprawa efektywności energetycznej obiektów sektora publicznego i mieszkaniowego prowadząca do racjonalizacji zużycia energii.

Wspierane będą projekty polegające na kompleksowej modernizacji energetycznej budynków, poprzez ocieplanie obiektów, wymianę stolarki okiennej oraz drzwiowej, modernizację oświetlenia na energooszczędne, włączenie instalacji OZE w modernizowanych budynkach, etc. Prace realizowane w ramach tego działania mają przyczynić się do przebudowy systemów grzewczych, systemów wentylacji i klimatyzacji oraz systemów energetycznych na bardziej efektywne, prowadzących do zmniejszenia strat ciepła, zmniejszenia zużycia energii elektrycznej. Planowana interwencja będzie obejmowała także budowę inteligentnych energooszczędnych systemów oświetlenia w budynkach użyteczności publicznej, przebudowę systemów grzewczych oraz klimatyzacji i wentylacji (w tym budowy układów odzysku ciepła z wywiewanego powietrza wentylacyjnego w nowobudowanych obiektach użyteczności publicznej oraz podawanych gruntownej renowacji), a także instalacji odnawialnych źródeł energii w modernizowanych energetycznie budynkach i instalacji systemów chłodzących z możliwością wykorzystania OZE. W tej perspektywie zakłada się realizację inwestycji o szerszym zakresie niż wyłącznie dotyczących termomodernizacji obiektów. Istotne dla interwencji w tym obszarze jest zatem łączenie wskazanych elementów w jednym projekcie.

Należy dodać, że środki zostaną przeznaczone również na przygotowanie audytów energetycznych dla sektora publicznego i mieszkaniowego, które stanowić będą niezbędny element dla przeprowadzenia inwestycji.

Dzięki tego rodzaju wsparciu polegającemu na kompleksowej modernizacji energetycznej budynków wzrośnie racjonalne wykorzystanie energii, co z kolei doprowadzi do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza. Dzięki zwiększeniu liczby zmodernizowanych energetycznie budynków nastąpi redukcja i ustabilizowanie zużycia energii pierwotnej. Szczególnie istotne są działania służące zmniejszeniu śladu węglowego. Istotne jest również oparcie planowanych przedsięwzięć o założenia strategiczne dotyczące gospodarki niskoemisyjnej realizowanej na danym obszarze.

W powyższym obszarze przewidujemy m.in. wsparcie dla przedsięwzięć:

• kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej,
• kompleksowa modernizacja energetyczna budynków mieszkalnych,
• kompleksowa przebudowa systemów grzewczych,
• wykorzystanie instalacji OZE w modernizowanych energetycznie budynkach,
• instalacja systemów chłodzących z możliwością wykorzystania OZE,
• budowa układów odzysku ciepła z wywiewanego powietrza wentylacyjnego,

Na przedsięwzięcia zaplanowane do realizacji w ramach ww. PI zaplanowano około 39 mln euro, tj. ponad  156 mln zł.

Drugi PI (4.5) realizowany będzie w ramach projektowanego Działania Ograniczanie niskiej emisji w miastach. Celem przedsięwzięć zaplanowanych w jego ramach jestzmniejszenie emisji spalin w miejskim transporcie publicznym oraz wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców regionu.

Udzielane wsparcie jest przewidziane dla inwestycji na terenie miast oraz obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie. Finansowane przedsięwzięcia powinny wynikać z zapisów aktualnych lokalnych planów gospodarki niskoemisyjnej lub innych dokumentów planistycznych albo strategicznych odnoszących się do przejścia na gospodarkę niskoemisyjną. Znaczącym obszarem wsparcia będzie zrównoważona mobilność miejska, w ramach której przewiduje się realizację inwestycji z zakresu ekologicznego transportu publicznego oraz powiązanej z nim infrastruktury (w tym ścieżki rowerowe, zintegrowane centra przesiadkowe, wspólny bilet oraz obiekty typu Park & Ride, Bike & Ride).

Głównym obszarem wsparcia będzie nowoczesny transport publiczny, spełniający wysokie standardy środowiskowe, co niewątpliwie wpłynie na znaczne ograniczenie emisyjności pojazdów w miejskim transporcie drogowym. Do pozostałych przedsięwzięć objętych wsparciem należy zaliczyć modernizację systemów oświetlenia ulic pod kątem zmniejszenia zużycia energii elektrycznej, w tym z wykorzystaniem OZE, a także inwestycje w zakresie budownictwa pasywnego.

Uzupełnieniem powyższych zadań inwestycyjnych będą działania edukacyjne dotyczące oszczędności energii i zrównoważonego budownictwa, mające na celu podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców. Wsparciem objęte będą inwestycje poprawiające warunki ruchu również dla transportu niezmotoryzowanego.

Istotne znaczenie w przedsięwzięciach realizowanych w ramach powyższego działania będzie miał ekologiczny wymiar transportu publicznego. Natomiast w przypadku planowanej budowy ścieżek rowerowych ich charakter, tj. powinny one pełnić funkcje transportowe, wspomagać transport miejski – komunikację publiczną, w szczególności w lepszym i efektywniejszym dojeździe do zakładów pracy.

W powyższym obszarze przewidujemy m.in. wsparcie dla przedsięwzięć:

• budowa lub przebudowa infrastruktury dla rozwoju ekologicznego transportu publicznego, w tym ścieżki rowerowe, zintegrowane centra przesiadkowe, wspólny bilet, obiekty typu park & ride,
• modernizacja floty transportu publicznego na terenach zurbanizowanych pod kątem ograniczenia emisji spalin,
• modernizacja systemów oświetlenia ulic pod kątem zmniejszenia zużycia energii elektrycznej, w tym z wykorzystaniem OZE.

Na przedsięwzięcia zaplanowane do realizacji w ramach PI 4.5 zaplanowano ok. 26 mln euro, tj. ok. 104 mln zł.