W nowej perspektywie w Polsce funkcjonować będzie 7 programów operacyjnych na poziomie krajowym. Środki w nich zapisane stanowią 60% całego unijnego tortu dla Polski. Daje to ogromne możliwości rozwoju także dla regionu lubuskiego. Jak podkreślała podczas konferencji marszałek Elżbieta Anna Polak do regionu w nowej perspektywie powinno trafić co najmniej 12 mld zł. W dużej mierze będą to środki z poziomu centralnego. - W poprzedniej perspektywie udało nam się bardzo dobrze zrealizować rezultaty które zakładaliśmy. Do regionu trafiło 9 mld zł. Jednak niewielka część tych środków pochodziła z programów krajowych. Chcemy to zmienić, bo w tej perspektywie chociaż mówimy decentralizacji, 60% środków będzie zarządzane przez ministerstwa na poziomie krajowy. Chcemy finansować z nich nie tylko nasze projekty kluczowe, oraz w ramach polski zachodniej, ale także wiele innych, które doskonale wpisują się w uszczegółowienie i kryteria programów krajowych – wyjaśniła. Marszałek zapewniała także o wsparciu urzędu w aplikacji o te środki. - Mamy specjalne punkty informacyjne i służymy pomocą – dodała.
Podczas konferencji zaprezentowane zostały Kluczowe projekty województwa lubuskiego oraz najważniejsze obszary wsparcia. Gośćmi konferencji byli przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju, którzy omówili trzy programy krajowe.
PO Inteligentny Rozwój
Jego celem jest wzrost innowacyjności polskiej gospodarki. Budżet całego programu, łącznie z wkładem krajowym to 10 mld euro, natomiast alokacja środków unijnych zaangażowanych w realizację programu wynosi 8,61 mld. Euro. - Staramy się w nowy sposób odpowiedzieć na wyzwania, które stoją przed Polską, szczególnie w zakresie wsparcia innowacyjności. W ramach realizacji programu szczególny nacisk położony zostanie na zaangażowanie biznesu w prowadzenie badań rozwojowych, współpracę nauki i biznesu, komercjalizację prac badawczych oraz innowacyjność w sektorze MŚP. Chodzi o to, aby interwencja dawała jak najlepsze efekty. Stąd silny nacisk na współpracę nauki z biznesem. W centrum zainteresowanie jest zdecydowanie w tej perspektywie przedsiębiorczość – wyjaśnił Łukasz Małecki, Naczelnik Wydziału w Departamencie Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwa Rozwoju.
Zobacz prezentację
PO Polska Cyfrowa 2014-2020
Jego celem jest wzmocnienie cyfrowych fundamentów dla rozwoju kraju. Budżet całego programu, łącznie z wkładem krajowym to 2,57 mld euro, natomiast alokacja finansowa środków unijnych zaangażowanych w realizacje programu wynosi 2,17 mld euro. W ramach programu finansowane będą projekty związane z powszechnym dostępem do szybkiego internetu, e-administracją oraz budowanie społeczeństwa informacyjnego.
POPC jest nową pozycją na liście programów operacyjnych, jednocześnie jest rozwinięciem dotychczasowych działań wspieranych w programach regionalnych i krajowych. Działa wiele e-usług publicznych – te najbardziej popularne to możliwość wysłania PIT przez Internet czy możliwość założenia działalności gospodarczej przez Internet. Dzięki funduszom unijnym zainwestowano w rozwój sieci regionalnych, wsparto sektor telekomunikacyjny msp, inwestowano także w rozwój kompetencji cyfrowych i dano początek cyfrowej szkole. Przed nami kolejne duże inwestycje: w szybki Internet, dostępne e-usługi publiczne oraz w rozwój średnich i wysokich cyfrowych kompetencji mieszkańców.
- Wystartowaliśmy z nowym programem, który ma zmienić cyfrowo Polskę. Polska Cyfrowa jest jednym z elementów układanki całego systemu funduszy strukturalnych wspierania konkurencyjności i innowacyjności, edukacji, rynku pracy, infrastruktury. Szczególnie jest mi bliskie powiązanie cyfryzacji z innowacyjnością – tu też należy szukać przede wszystkim korelacji, by osiągnąć jak najlepsze efekty z wdrażania projektów dla polskiej gospodarki - powiedział Marcin Białek, Naczelnik Wydziału w Departamencie Rozwoju Cyfrowego Ministerstwa Rozwoju.
Zobacz prezentację
PO Infrastruktura i Środowisko
Celem programu jest wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej. Budżet całego programu, łącznie z wkładem krajowym to 32,27 mld euro, natomiast alokacja finansowa środków unijnych zaangażowanych z realizację programu wynosi 27,41 mld euro.
Priorytety w ramach PO IiŚ:
- Zmniejszenie emisyjności gospodarki
- Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu
- Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego
- Infrastruktura drogowa dla miast
- Rozwój transportu kolejowego w Polsce
- Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach
- Poprawa bezpieczeństwa energetycznego
- Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury
- Wzmocnienie strategiczne infrastruktury ochrony zdrowia
Magdalena Balak-Hryńkiewicz z Departamentu Rozwoju Regionalnego i Współpracy Zagranicznej UMWL zaprezentowała także program rewitalizacji oraz omówiła zasady pierwszego ogłoszonego konkursu dotacji dla lubuskich gmin.
Zobacz prezentację
Lubuskie korzysta z programów krajowych
W perspektywie 2007-2013 Lubuskie także korzystało ze środków w ramach Krajowych Programów Operacyjnych: Innowacyjna Gospodarka, Infrastruktura i Środowisko, czy Kapitał Ludzki. Według danych pochodzących z Krajowego Systemu Informatycznego, na terenie województwa lubuskiego od roku 2007 do końca stycznia 2016 zrealizowano w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz komponentu centralnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, projekty o łącznej wartości ponad 7 mld zł, wykorzystując ponad 4 mld zł dofinansowania ze środków Unii Europejskiej. W przeliczeniu na mieszkańca województwa oznacza to 4,1 tys. zł pozyskanych w ramach funduszy UE z krajowych programów operacyjnych na osobę.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013
Wartość projektów zrealizowanych w ramach PO IiŚ wyniosła niemal 6 mld zł, w tym kwota dofinansowania z UE - ponad 3,5 mld zł.
Do największych projektów realizowanych w ramach PO IiŚ należą:
• budowa drogi ekspresowej S3, odcinek Gorzów Wlkp. - Nowa Sól, na odcinku Gorzów Wlkp. – Sulechów oraz odcinek Szczecin - Gorzów Wlkp. – beneficjentem projektów jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, a ich łączna wartość wynosi niemal 3,3 mld zł, w tym dofinansowanie UE: 2,3 mld zł;
• budowa farmy wiatrowej wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą w obrębie miejscowości Golice – projekt o wartości ogółem ponad 223 mln zł, w tym dofinansowanie UE: 40 mln zł, którego beneficjentem jest Golice Wind Farm sp. z o.o.;
• uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na obszarze Związku Celowego Gmin MG-6
(związek tworzą gminy: Bogdaniec, Deszczno, Gorzów Wlkp., Kłodawa, Lubiszyn oraz Santok). Beneficjentem projektu jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o., a jego wartość wynosi niemal 220 mln zł, w tym dofinansowanie UE: ponad 112 mln zł.
Program Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013
Na dzień 31 stycznia 2016 r. wartość projektów zrealizowanych w ramach PO IG wyniosła ponad 1 mld zł, w tym kwota dofinansowania z UE przekroczyła 500 mln zł.
Do największych z tych inwestycji należą:
• wdrożenie innowacyjnej technologii do wytwarzania unikatowych wieloskładnikowych produktów śniadaniowych - projekt, którego beneficjentem jest WITPOL sp. z o.o. z Radomia. Wartość ogółem projektu wynosi prawie 70,3 mln zł, w tym dofinansowanie UE: niemal 34 mln zł;
• budowa zakładu oraz wdrożenie innowacyjnej technologii produkcji proppantów ceramicznych – projekt o wartości ogółem ponad 67 mln zł, w tym dofinansowanie UE: ponad 28 mln zł. Jego beneficjentem jest Baltic Ceramics S.A. z Lubska;
• 3D - nowa technologia produkcji mebli o niskiej masie – beneficjentem projektu jest IKEA INDUSTRY POLAND sp. z o.o. z Goleniowa, wartość ogółem projektu wynosi 63,6 mln zł, w tym dofinansowanie UE: ponad 24,7 mln zł.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013 (komponent centralny)
Wartość projektów zrealizowanych na terenie województwa lubuskiego w ramach komponentu centralnego PO KL (priorytety I – V) wyniosła niemal 105,6 mln zł, w tym kwota dofinansowania z UE: ponad 84 mln zł.
Największe z tych projektów to:
• „Z fizyką, matematyką i przedsiębiorczością zdobywamy świat !!!” - projekt realizowany na terenie województw: lubuskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego, o łącznej (dla wszystkich województw) wartości ponad 17 mln zł, w tym dofinansowanie UE: ponad 14,5 mln zł. Beneficjentem projektu, zakończonego w 2012 roku, był Uniwersytet Szczeciński;
• AS KOMPETENCJI – podobnie, jak powyższy projekt, „AS KOMPETENCJI” również realizowany był przez Uniwersytet Szczeciński na terenie 3 województw: lubuskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Jego ogólna wartość wyniosła ponad 17 mln zł, w tym dofinansowanie UE: prawie 10,4 mln zł;
• Fizyka jest ciekawa – projekt zakończony w 2012 r. przez pwn.pl spółka z o.o. z Wrocławia, realizowany na terenie województw: lubuskiego, dolnośląskiego i wielkopolskiego, o łącznej wartości 12,2 mln zł, w tym dofinansowanie UE: prawie 3,5 mln zł;
• Nowoczesne formy organizacji, standardów i komunikacji w pracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego – projekt zakończony w 2012 r., realizowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego. Wartość projektu wyniosła 2,6 mln zł, w tym dofinansowanie UE: ponad 2,2 mln zł).
Zobacz: listę kluczowych inwestycji regionalnych SRWL 2020