Portal Województwa Lubuskiego

- To pierwsze takie spotkanie. Tydzień temu zarząd przyjął założenia RPO. Kończymy ten okres programowania. Nie oddamy złotówki i mam nadzieję, że nam pomożecie, byśmy zrobili to razem - mówiła marszałek do zgromadzonych w sali urzędu samorządowców.
Pierwszym punktem konsultacji jest podsumowanie kończącego się już okresu programowania. Lubuski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 podsumował Paweł Sługocki, dyrektor departamentu LRPO, natomiast wdrażanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki omówił Marek Kamiński, dyrektor departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego.

Przyszłość zależy od nas!

Marszałek Elżbieta Polak przedstawiła przyjęte w ubiegłym tygodniu przez zarząd województwa założenia Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-2020. Omówiła szczegółowo osie priorytetowe programu. - Zmiana polega na tym, że w nowej perspektywie będzie jeden program dwufunduszowy i to zarząd województwa będzie instytucją zarządzającą. Osie priorytetowe są jednofunduszowe – tłumaczyła marszałek. I dodała, że choć nie ma jeszcze listy projektów kluczowych, to wiadomo, że będzie ona zgodna ze Strategią Rozwoju Województwa Lubuskiego. - Wyznaczyliśmy 25 projektów kluczowych. Większość z nich będzie realizowana na poziomie krajowym. Mamy także priorytety rozwoju Polski Zachodniej. Minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska potwierdziła, że 7 projektów wpisanych do Strategii Rozwoju Polski Zachodniej znajdzie finansowanie na poziomie krajowym. To są najważniejsze projekty międzyregionalne – mówiła Elżbieta Polak.

Zobacz prezentację marszałek Elżbiety Polak

Marszałek przedstawiła także wstępny podział alokacji, proponowany przez zarząd województwa lubuskiego oraz harmonogram spotkań. - Zapraszam do odwiedzania strony internetowej. Opisujemy tam kolejne etapy prac nad Programem. Spotkania w terenie będą odbywały się w powiatach. Program chcemy przyjąć w czwartym kwartale. To od nas zależy jak będziemy zmieniać region lubuski - powiedziała marszałek.

Samorządy skorzystają na nowej perspektywie

Najważniejszym punktem konsultacji była debata, w której udział wzięli przedstawiciele samorządów. Jako pierwszy głos zabrał wiceprezydent Zielonej Góry Krzysztof Kaliszuk, który pytał o wysokość środków dla małych i średnich przedsiębiorstw w nowej perspektywie. Apelował także do przyszłych beneficjentów, żeby najpierw startowali po pieniądze centralne i dopiero, jak się nie uda, kierowali zainteresowanie po wsparcie regionalne. Wiele pytań dotyczących podziału pieniędzy w nowej perspektywie miał Wadim Tyszkiewicz, prezes Zrzeszenia Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów, prezydent Nowej Soli. - 800 mln euro to masa pieniędzy. Ile bezpośrednio trafi do samorządu? Jak policzyłem może to być ok 5-6 proc. – mówił prezydent.
-  Nie zgadzam się, że samorządy mało skorzystają. W wielu działaniach mogą być beneficjentami. We wszystkich osiach EFS, a także w projektach infrastrukturalnych, jeśli będą je realizowały na terenie gmin i miast – tłumaczyła marszałek Elżbieta Polak. Wadim Tyszkiewicz pytał także, czy w kwocie przeznaczonej na infrastrukturę drogową uwzględniono, że Lubuskie jest województwem tranzytowym, gdzie ilość infrastruktury jest nieporównywalna z żadnym innym regionem. – Ta kwestia powinna być uwzględniona centralnie – postulował prezydent. Poruszył też Strategię Rozwoju Polski Zachodniej twierdząc, że żadne pieniądze na tę strategię nie trafią do samorządów. Marszałek zdecydowanie zaprzeczyła: - Pieniądze pośrednio trafią do samorządów. Niesamowicie zwiększą konkurencyjność regionu. Należymy do średniaków, a wręcz do tych bogatszych biorąc pod uwagę ten okresie programowania. Zwiększenie puli dla Lubuskiego było możliwe dzięki rezerwie programowej – mówiła marszałek.

Pieniądze dla zagrożonych miast

Prezydent Tyszkiewicz pytał także o pulę środków przeznaczoną na rozwój ośrodków subregionalnych. – Niestety, nie będziemy mogli z niej korzystać. Będziemy walczyć, żeby nasze miasta zostały włączone w Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Prowadzimy rozmowy. Z tego funduszu powinny skorzystać grupy miast, które utraciły swoje funkcje lub są zagrożone i generują wiele problemów. Województwo lubuskie ma takie miasta. Są też powiaty zagrożone długotrwałym bezrobociem. Walczymy o dodatkowe środki wsparcia. Region lubuski jest też wyjątkowy z powodu programu Natura 2000. Inwestowanie u nas jest po prostu droższe – powiedziała marszałek.
Samorządowcy pytali też o Zintegrowane Inwestycje Terytorialne - czy miasta, które będą korzystać z tych środków, będą mogły ubiegać się także o pieniądze z RPO. - Tak, na poprawę dostępności komunikacyjnej w ramach funkcjonalnych powiązań. To będzie ok. 55 mln euro, ale ta kwota nie jest jeszcze zamknięta. Trwają negocjacje. Ostateczna kwota dla regionów będzie znana w ostatnim kwartale tego roku – odpowiedziała marszałek.


Co z lokalnymi drogami?

Zbigniew Szumski, starosta świebodziński apelował o zorganizowanie osobnych konsultacji z konwentem starostów. Problemem, który poruszył, jest brak środków w nowej perspektywie na finansowanie remontów i budowy dróg lokalnych. – Faktycznie, nie ma pieniędzy na drogi lokalne, ale ten temat pojawia się w negocjacjach. Musimy skomunikować region z sieciami tranzytowymi, ale tam, gdzie będzie niezbędna spójność z drogami lokalnymi, to pojawią się też projekty. Trzeba szukać rozwiązań. Trzeba uważać, żeby sobie nie zamykać drogi realizacji takich projektów – tłumaczyła marszałek Polak.
Samorządowcy pytali także o środki na infrastrukturę edukacyjną oraz inwestycje związane z budową kanalizacji. Pytali o możliwość korzystania ze środków na rozwój obszarów wiejskich w ramach RPO. - Pojawiły się sygnały, że będziemy musieli przejąć część zadań z PROW i na działania inwestycyjne będzie mniej pieniędzy. Mało informacji do nas dociera jeżeli chodzi o planowanie PROW-u – odpowiadała marszałek Elżbieta Polak.
Głos w debacie zabrał także radny województwa lubuskiego Edward Fedko, który odniósł się do założeń kilku osi priorytetowych. Apelował o racjonalne rozdysponowanie środków z uwzględnieniem potrzeb mieszkańców regionu. Apelował także do samorządowców o aktywne włączenie się w prace nad programem. – Dobrze, że szybko zaczęliśmy tę dyskusję. Dobrze, że widzimy luki w Programie. Wykorzystajmy tę szansę – mówił.

Inteligentne wsparcie dla regionu

Dyskusję podsumowała marszałek Elżbieta Polak podkreślając, że uwagi zgłoszone podczas konsultacji są niezwykle istotne dla powstającego Programu  - W założeniach uwzględniamy państwa głosy i chcemy, aby ten Program był lepiej skonstruowany niż poprzedni. Nasze wsparcie ma być inteligentne tak, by udało się wzmocnić potencjał i konkurencyjność regionu, stworzyć miejsca pracy. Żeby te pieniądze nie były wyrzucone w błoto. Zdajemy sobie sprawę, że jest wiele do zrobienia. Musimy działać mądrze. Pomóżcie nam, byśmy nie zmarnowali ani jednej złotówki – poprosiła marszałek.
Specyfikę nowego okresu programowania omówiła Małgorzata Mizera – Wołowicz, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego: - Ta perspektywa będzie zupełnie inna niż dotychczas. Już na przykładzie Krajowej Rezerwy Wykonania chcieliśmy pokazać,  że o te środki unijne nie będzie już tak prosto. Musimy pamiętać, że ktoś nam te pieniądze daje. To Komisja Europejska pokazuje kierunek, czyli przede wszystkim rozwój gospodarki, jak również kwestie społeczne. Będzie trzeba dokonywać trudnych wyborów. Czeka nas trudne zdanie połączenia w jednym programie dwóch funduszy. Trzeba się zastanowić, jak połączyć wsparcie z tych dwóch funduszy, by osiągnąć wspólne cele - zakończyła. Kolejne konsultacje odbędą się w Gorzowie Wlkp.

Co to za Program? 

Przypomnijmy, 9 kwietnia 2013 r. Zarząd Województwa Lubuskiego przyjął Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020. Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju do zadań Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (Zarząd Województwa) należy opracowanie oraz uzgodnienie projektu programu operacyjnego. Zatem przyjęcie dokumentu jest kolejnym krokiem w kierunku przygotowania samorządu województwa lubuskiego do nowej perspektywy finansowej.

Założenia do programu zostały przygotowane zgodnie z dokumentami unijnymi, przede wszystkim projektem pakietu legislacyjnego określającego główne kierunki i zakres wsparcia perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020, strategii EUROPA 2020 oraz krajowymi, w tym założeniami Umowy Partnerstwa oraz projektem tzw. linii demarkacyjnej definiującej podział interwencji między poziom krajowy i regionalny. Na poziomie regionalnym dokument odnosi się przede wszystkim do Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020, której cele bezpośrednio przekładają się na cele wyznaczone w Założeniach RPO – Lubuskie 2020.

W dokumencie przedstawiono obraz społeczno-gospodarczy naszego regionu, w oparciu o który została przygotowana analiza SWOT, pokazująca atuty i szanse, jak też słabe strony i zagrożenia dla dalszego rozwoju województwa lubuskiego.

RPO – Lubuskie 2020 będzie programem dwufunduszowym, co oznacza, iż będzie wykorzystywał do realizacji osi priorytetowych dwa źródła finansowania: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny.

Przypomnijmy, na lata 2014-2020 dla województwa lubuskiego przydzielono wstępnie 728 mln euro, jednak w wyniku interwencji Marszałek Województwa Lubuskiego, Elżbiety Polak, kwot ta została zwiększona do 788,2 mln euro.

Należy pamiętać, iż Założenia są dokumentem żywym i będą podlegały zmianom ewoluując w kierunku Projektu Programu.

Jednym z najważniejszych czynników, poza dokumentami programowymi, strategicznymi i prawnymi wpływających na przyszły kształt Programu, są szerokie konsultacje społeczne przyjętych Założeń do RPO – Lubuskie 2020 z możliwie najliczniejszą grupą partnerów społecznych.