Lubuski Zespół Parlamentarny złożył na ręce Ministra Rozwoju i Finansów stanowisko dot. projektu Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR). - Zostało ono podpisane przez wszystkich członków lubuskiego zespołu parlamentarnego poza posłami Prawa i Sprawiedliwości, na których wsparcie bardzo liczymy – mówiła poseł Krystyna Sibińska. – Bardzo mnie martwią te podziały, ponieważ dla nas najważniejsza powinna być Ziemia Lubuska i jej dobro. Powinniśmy współpracować bardzo mocno na rzecz regionu – dodał senator Władysław Komarnicki. Podkreślał, że dla lubuskiego bardzo ważne są złoża i w tym zakresie ta współpraca powinna być zdecydowanie lepsza. Uwagę zwrócił na to także poseł Paweł Pudłowski. - Bardzo nam zależy, żeby te inwestycje były realizowane, szczególnie myślę tutaj o kompleksie energetycznym Gubin-Brody. Bardzo liczę na to, że zapis dot. tej kwestii znajdzie się w SOR – wyjaśnił. Zwrócił także uwagę na inwestycje w innowacje oraz nowoczesne technologie. – Brakuje akcentu o naszym województwie, które pozornie jest bardzo zaawansowane, ale jak pokazują badania tak nie jest. Dużo uwagi w tym dokumencie poświęca się Śląskowi, województwom wschodnim, w sytuacji, kiedy my jesteśmy w kwestii innowacji równie „zacofani”. Trzeba tworzyć podwaliny pod szybszy rozwój. Lubuskie zasługuje na to, żeby w nie inwestować! – podkreślał.
Poseł Katarzyna Osos zwróciła z kolei uwagę na marginalizację miast poniżej 200 tys. mieszkańców. – We wszystkich poprzednich strategiach rozwojowych miasta wojewódzkie były wskazywane jako najważniejsze ośrodki rozwoju regionu. Tutaj są miasta powyżej 200 tys. pojawia się więc problem Zielonej Góry i Gorzowa. Chcemy jasnej deklaracji, że te mniejsze ośrodki nie będą pomijane i że będą traktowane jak centra rozwoju – zaznaczyła.
Senator Waldemar Sługocki zwrócił szczególną uwagę na brak zapisów wskazujących na kontynuację ważnych dla Lubuskiego projektów transportowych. – W dokumencie nie widzimy ważnych korytarzy transportowych dla województwa lubuskiego. Nie widzimy kontynuacji inwestycji, które zapisane były w programach rządowych funkcjonujących w poprzednich kadencjach. Niepokój jest tym większy, że rząd Prawa i Sprawiedliwości do tej pory nie rozpoczął inwestycji wspófinansowanych z Unii Europejskiej. W Lubuskiem to m.in. dokończenie drogi S3 i odrzańska droga kolejowa. O ile perspektywę 2007-2013 udało się z sukcesem zakończyć, o tyle nie rozpoczął się proces wydawania pieniędzy z nowego portfela – wyjaśnił. Zwrócił także uwagę, na proces konsultacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. - Konsultacje odbyły się w kameralnym gronie. Dlaczego rząd konsultuje tak ważny dokument gospodarczy w konspiracji? – pytał. - Ten rząd nie myśli o Polsce w sposób kompleksowy i całościowy. Z mojego punktu widzenia lub jest to strategii okrojonego rozwoju. Nie chcemy ze mieszkańcy naszego regionu czuli się marginalizowani – dodał.
O wpływie dokumentu na działalność samorządów mówiła marszałek Elżbieta Anna Polak. – Niepokojący jest powrót do centralizacji polityki rozwoju i odwrócenie się plecami do samorządów. Widzimy już wyraźne zmiany – podkreślała i wymieniła:
- Zmiana podległości ośrodków doradztwa rolniczego – od 20 sierpnia podlegają one ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi, czy de facto wojewodom. Zgodnie z ustawą Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Kalsku przestał podlegać Zarządowi Województwa Lubuskiego.
- Zmiana ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego - przeniesienie kompetencji w zakresie funkcjonowania wojewódzkich rad dialogu społecznego do wojewodów
- Dotychczas funkcjonujące przy marszałkach wojewódzkie rady ulegną rozwiązaniu.
- Zmiana ustawy Prawo Wodne, zgodnie z którą marszałkom zabrane zostaną kompetencję z zakresu utrzymania urządzeń melioracji wodnych podstawowych. Na bazie wojewódzkich zarządów melioracji mają powstać zarządy zlewni. Ma powstać instytucja państwowa o nazwie „Wody Polskie” odpowiedzialna za gospodarowanie wodami w naszym kraju, politykę inwestycyjną, w tym za bezpieczeństwo przeciwpowodziowe i minimalizowanie skutków suszy.
- Zmiana ustawy o działalności leczniczej oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – umożliwienie samorządom kupowania świadczeń medycznych, ograniczenia w możliwościach komercjalizacji szpitali. Ustawa zakłada, że za usługi, które powinno gwarantować Państwo, mogą płacić samorządy. Tym samym zostają one zmuszone do jeszcze większego dofinansowywania państwowego systemu ochrony zdrowia. Ustawa wprowadza odrębny system finansowania opieki zdrowotnej z budżetu samorządów, podczas gdy środkami ze składek na ubezpieczenie zdrowotne dysponuje wyłącznie NFZ. Przepisy nie precyzują jednak, kto ze świadczeń ewentualnie zakupionych może korzystać i na jakich zasadach. Przepis może powodować nierówności w dostępie do świadczeń dla mieszkańców poszczególnych rejonów kraju.
Urząd marszałkowski przygotował także uwagi do Strategii na Rzecz odpowiedzialnego Rozwoju”.
GŁÓWNE UWAGI URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO DO PROJEKTU
„STARTEGII NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU”
- Dostrzegamy wiele konstruktywnych i pozytywnych rozwiązań zawartych w SOR, szczególnie jego części diagnostycznej. Jednak twierdzenie, że SOR prezentuje nowy model rozwoju jest nieuzasadnione. Dokument kontynuuje cele Strategii Rozwoju Kraju z nieznacznymi modyfikacjami.
- W wielu propozycjach działań występują tendencje do ponownej centralizacji polityki rozwoju. W zapisach dokumentu można zauważyć pomijanie roli województw, jako podmiotów polityki regionalnej, mających umocowanie ustawowe do prowadzenia polityki regionalnej. Brakuje wskazania instrumentów koordynacji działań rozwojowych między rządem i samorządem województwa. Nie zgadzamy się z próbami powrotu do modelu, w którym to rząd lepiej wie niż samorządy lokalne, jakie cele i działania należy realizować na poziomie lokalnym.
- SOR zakłada „Zrównoważony rozwój kraju wykorzystujący indywidualne potencjały poszczególnych terytoriów”. W praktyce wyróżnia tylko Polskę Wschodnią i Śląsk. Nie negując potrzeby wsparcia tych dwóch obszarów, pragniemy wskazać, że nie dostrzega się zdiagnozowanych wcześniej w dokumentach krajowych oraz w Strategii Rozwoju Polski Zachodniej problemów gospodarczych i społecznych (depopulacja, słabość szkolnictwa wyższego i sektora B+R, bezrobocie, zagrożenie ubóstwem) innych obszarów, takich jak duża część Polski zachodniej, w tym województwo lubuskie. Województwa, na terenie których nie są ulokowane największe aglomeracje miejskie odnotowują wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego. W związku z powyższym w tym obszarze SOR zauważyć można deficyt wsparcia dla regionów takich jak województwo lubuskie.
- W dokumencie nie wystarczająco precyzyjnie określono, z jakimi działaniami wiąże się usprawnienie i modyfikacja systemu Kontraktów Terytorialnych. Kontrakt stanowi dla województwa lubuskiego ważne narzędzie koordynacji i realizacji rządowej polityki rozwoju na obszarze naszego regionu. Brak jest zapisów w SOR dotyczących zapewnienia realizacji kluczowych lubuskich inwestycji, które są na liście Kontraktu Terytorialnego i Strategii Rozwoju Polski Zachodniej.
- W dokumencie nie został uwzględniony potencjał rozwojowy górnictwa węgla brunatnego. Plan budowy kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody jest strategiczną inwestycją, ważną dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, a także istotnie wpłynie na rozwój gospodarczy województwa lubuskiego. Projekt Strategii bardzo ogólnie odnosi się do innych złóż strategicznych oraz oceny ich znaczenia dla państwa. Jako region, na terenie którego zdiagnozowano m.in. złoża miedzi i srebra, postulujemy wpisanie do SOR gospodarcze wykorzystania tych bogactw naturalnych, jako ważnego czynnika rozwoju województwa lubuskiego i całego kraju.
