Marszałek Elżbieta Anna Polak – na zaproszenie wicemarszałek Sejmu RP Małgorzaty Kidawy-Błońskiej i Posłanki Barbary Nowackiej – wzięła udział w wysłuchaniu obywatelskim dotyczącym zdrowia i bezpieczeństwa kobiet. Celem spotkania było ustalenie aktualnego stanu faktycznego i zaplanowanie działań, które poprawią sytuację kobiet w dostępie do lekarzy, w tym do specjalistów, do badań prenatalnych, do szpitali, do pomocy prawnej, psychologicznej i finansowej. W spotkaniu wzięli udział także m.in. specjaliści w dziedzinie położnictwa i ginekologii, prawa, przedstawiciele organizacji pomocowych dla kobiet, samorządowcy, politycy.
Lubuskie: potrzebne konsylia i pomoc prawna dla lekarzy
Marszałek przedstawiła sytuację w dwóch lubuskich szpitalach: w Zielonej Górze i Gorzowie Wlkp. Podkreśliła, że w lecznicach jest dostępna pomoc psychologiczna, która jest udzielana kobietom. Przy oddziale położniczo-ginekologicznym w Zielonej Górze funkcjonuje hospicjum prenatalne, które ambulatoryjnie zajmuje się pacjentkami, u których rozpoznano ciężką, nieodwracalną często letalna wadę płodu. W przypadku rozpoznania letalnej wady u płodu zapewnia się pacjentce wysokospecjalistyczne prowadzenie ciąży, stałą opiekę psychologiczną oraz poród w atmosferze pełnej poszanowania dla płodu, który nie będzie zdolny do życia. Marszałek Elżbieta Anna Polak zaznaczyła, że wyrok TK bardzo utrudnił lekarzom podejmowanie właściwych decyzji terapeutycznych. Lekarze w strachu przed więzieniem mogą nie podjąć czasami jedynej słusznej decyzji. Prawo nastawione na karanie, a nie na pomaganie jest niebezpieczne dla ciężarnych kobiet. Podkreśliła istotę podejmowania decyzji w sposób zespołowy – przez specjalne konsylia lekarskie. Dodała, że niezwykle ważne jest przygotowanie systemu wsparcia prawnego dla lekarzy, którzy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za ratowanie życia kobiet… Obecnie lekarze mają poczucie bezsilności: Boją się, że prokurator może ich oskarżyć zarówno za podjęcie czynności, jak i za bezczynność. Wiedzą, że takie sytuacje będą się powtarzać. Marszałek wskazała także na potrzebę wprowadzenia - jako standardu - badań genetycznych, które pozwoliłyby kobietom świadomie planować ciążę.
Dobre praktyki
Prof. Anna Śledzińska-Simon przedstawiła prawne aspekty związane z aborcją, Blokowanie dostępu do aborcji stanowi naruszenie międzynarodowego prawa – minimalnego standardu. Państwo powinno zapewnić kobietom legalny i bezpieczny dostęp do aborcji – w szczególności w przypadkach zagrożenia życia matki, ciężki uszkodzeń płodu, ciąży pochodzącej z gwałtu. Wskazała edukację seksualną jako jeden z elementów kluczowych dla budowania świadomości zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jak zaznaczyła – można mówić wręcz o represyjności państwa, kiedy aborcja nie jest zakazana, a odmawia się kobietom prawa do niej. Wówczas stanowi to akt przemocy ze względu na płeć, a nawet jest równoznaczne z torturą.
Urząd Miasta Stołecznego Warszawy reprezentowała Renata Kaznowska, wiceprezydent miasta. Mówiła o audycie przeprowadzonym w stołecznych szpitalach. Wskazała dobre praktyki realizowane w lecznicach. Podkreśliła, że zespoły kwalifikujące pacjentkę do przerwania ciąży, powinny być wieloosobowe. Decyzji nie powinien podejmować jeden lekarz. Nowym aspektem w zakresie procedur aborcyjnych – jest wsparcie prawne dla lekarzy. Do tej pory nie było ono potrzebne. W Warszawie lekarze dostają wsparcie prawne z poziomu szpitali.
Zakaz aborcji: kolejne projekty w Sejmie
Wysłuchanie obywatelskie dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa kobiet zainicjowane zostało po ostatnich wydarzeniach w Polsce. Śmierć Izabeli z Pszczyny było tragedią, której można było uniknąć. Prawo w Polsce nie chroni obecnie kobiet i nie daje im poczucia bezpieczeństwa. Wyrok tzw. Trybunały Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku wpłynął drastycznie na sytuację kobiet w kraju. W najbliższym czasie Sejm RP ma się zająć też kolejnym projektem uderzającym w podstawowe prawa Polek – tym razem to całkowity zakaz aborcji i ustanawiający karę pozbawienia wolności do 25 lat dla osób, które jej dokonają. Planuje się też utworzenie tzw. rejestru ciąż, co godzi w elementarne prawa człowieka.
