Podczas konwentu Województwo Lubuskie reprezentował również prezes Lubuskiego Funduszu Rozwoju Tymon Ostrouch.
Plan reformy transportu publicznego: więcej kompetencji w rękach marszałków
Uczestnicy spotkania omówili m.in. temat wykluczenia komunikacyjnego i proponowanych zmian w ustawie o Funduszu Rozwoju Połączeń Autobusowych. Wprowadzeniem do zagadnienia było wystąpienie Stanisława Bukowca, wiceministra infrastruktury i pełnomocnika rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.
– Ma nastąpić zmiana roli marszałków w systemie przeciwdziałania wykluczeniu transportowemu – zapowiedział wiceminister Stanisław Bukowiec. – Byliby oni integratorami przewozów, koordynowaliby działania organizatorów publicznego transportu zbiorowego z obszaru danego województwa. Pierwszy krok w tym nowym zadaniu to kwestia opracowania czy zaktualizowania planu transportowego województwa. Ten plan powstałby w oparciu o wnioski zgłaszane przez samorządy niższego szczebla – gminy i powiaty, a także związki międzygminne i międzypowiatowe. Zadaniem nowego systemu jest także powierzenie państwu obsługi Funduszu Autobusowego i dystrybucja dopłat z tego funduszu na rzecz innych organizatorów publicznego transportu zbiorowego – wyjaśniał wiceminister.
Od jesieni 2024 r. w sprawie reformy trwają prace zespołu eksperckiego, który został powołany przez ministra infrastruktury. W pracach zespołu biorą udział naukowcy z uczelni z całego kraju związani z transportem i przedstawiciele wszystkich korporacji samorządowych (w tym Związku Województw RP), a także przedstawiciele organizatorów transportu i stowarzyszeń, które działają na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.
– Chcemy bardziej strategicznie podejść do problemu wykluczenia komunikacyjnego, tak aby po pierwsze środki finansowe na ten cel były wydatkowane bardziej racjonalne, a po drugie – aby zarządzanie sprawami związanymi z wykluczeniem komunikacyjnym było lepsze w poszczególnych regionach – uzasadniał proponowaną zmianę wiceminister Stanisław Bukowiec. Założenia ustawy mają być przedstawione do końca marca 2025 r. i zostaną poddane konsultacjom.
W dyskusji marszałkowie wskazywali atuty i wyzwania związane z reformą, m.in. kwestię sprzedaży biletów i konieczność uregulowania sprawy ulg przysługujących pasażerom.
Apel o przyspieszenie wydatkowania środków unijnych
O poziomie wykorzystania środków europejskich w ramach programów krajowych i regionalnych mówili przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej – wiceminister Jacek Karnowski oraz dyrektor Departamentu Programów Regionalnych Piotr Zygadło.
– Do końca 2025 r. czeka nas konieczność certyfikacji ponad 2 mld euro, a do końca 2026 r. – 6 mld euro, w związku z czym musimy trochę przyspieszyć kontraktację i przede wszystkim wydatkowanie tych pieniędzy. Średni poziom kontraktacji wynosi 37%. W poszczególnych regionach waha się ona od 25 do 43%, w zależności od tego, kto jaką przyjął taktykę. Gorzej z wnioskami o płatność, bo mamy tutaj 5%, czyli ok. 1 mld 700 mln euro. Oczywiście rozumiejąc obiektywne czynniki typu późne zaakceptowanie planów, musimy jednak trochę przyspieszyć, mając na względzie to, o co wszyscy walczymy, czyli przyszłą Politykę Spójności. To, jak będzie wyglądać sytuacja na koniec tego i przyszłego roku, będzie dla nas wszystkich wizytówką w walce o dalszą decentralizację środków unijnych i to, żeby Polityka Spójności została zachowana – apelował wiceminister Jacek Karnowski.
Konwent Marszałków był także poświęcony działalności Regionalnych Funduszy Rozwoju.
Zapowiedź Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi oraz rozmowy o ekologii
Marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak oraz dyrektor generalny w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogusław Wijatyk przedstawili program i tematykę Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi, który odbędzie się od 8 do 10 maja 2025 r. w Poznaniu. Wydarzenie ma związek z polską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej.
Marszałkowie i zaproszeni goście poruszali również tematy dotyczące finansowania inwestycji w ochronę środowiska – wykorzystanie środków w ramach Społecznego Funduszu Klimatycznego oraz programu Czyste Powietrze.
Obrady będą kontynuowane w czwartek 27 lutego 2025 r.
Konwent Marszałków jest organem opiniodawczo-doradczym Związku Województw RP. Stanowi forum dyskusji, wymiany informacji, doświadczeń i wypracowywania wspólnych stanowisk w sprawach strategicznych związanych z realizacją działań na rzecz rozwoju województw. W skład konwentu marszałkowie województw należących do Związku Województw. Przewodniczącym konwentu jest marszałek tego województwa, które sprawuje w danym momencie półroczną prezydencję.
