Do tej pory testy na HIV można było przeprowadzić wyłącznie w punktach konsultacyjno-diagnostycznych (PKD).
Czym jest HIV i AIDS?
Wirus HIV atakuje układ odpornościowy, niszcząc kluczowe komórki, co osłabia zdolność organizmu do zwalczania infekcji i chorób. Bez odpowiedniego leczenia, zakażenie HIV postępuje i może skończyć się AIDS, czyli końcowym stadium choroby, charakteryzującym się występowaniem poważnych infekcji oportunistycznych i nowotworów.
AIDS nie jest odrębną chorobą, lecz stadium rozwijającym się u osoby nieleczonej lub z opóźnioną diagnozą zakażenia HIV. Im szybciej zostanie wykryty wirus, tym skuteczniej można rozpocząć terapię i poprawić jakość życia.
Epidemiologia HIV w Polsce
W ostatnich latach w Polsce obserwuje się niepokojący wzrost liczby nowych zakażeń HIV. Według danych Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT), w 2024 roku odnotowano niemal 2000 nowych przypadków zakażenia, z których większość została zdiagnozowana na zaawansowanym etapie choroby. To podkreśla pilną potrzebę zwiększenia dostępności do diagnostyki i skutecznego leczenia.
Zmiany w dostępie do testowania na HIV
Dzięki nowym przepisom, wprowadzonym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2025 r., lekarze podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) mają możliwość zlecania bezpłatnych testów na HIV, finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Testy te dostępne są w ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, co oznacza, że każdy pacjent może je wykonać bez skierowania, anonimowo i bezpłatnie.
W poradniach POZ wykonywane będą testy przesiewowe IV generacji – najnowszej technologii, która umożliwia wykrycie zakażenia HIV nawet o kilka dni wcześniej niż wcześniejsze testy III generacji. Skrócenie tzw. okienka serologicznego pozwala na szybkie i skuteczne podjęcie działań leczniczych, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia pacjentów.
Dlaczego to takie ważne?
Ta przełomowa zmiana to krok naprzód w systemie opieki zdrowotnej i profilaktyki HIV w Polsce. Wczesne wykrycie zakażenia to klucz do skutecznego leczenia, które pozwala osobom zakażonym na normalne funkcjonowanie i znacząco wydłuża życie. Statystyki pokazują, że osoby, które dowiedzą się o swoim zakażeniu na wczesnym etapie, mają szansę na pełne życie podobne do życia zdrowej populacji.
Dostęp do szybkich, bezpłatnych testów w poradniach POZ ma potencjał, aby zmniejszyć liczbę późnych wykryć, ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa i poprawić ogólną sytuację epidemiologiczną w kraju.
Gdzie można się przebadać?
Oprócz poradni podstawowej opieki zdrowotnej, testy na HIV można wykonać w punktach konsultacyjno-diagnostycznych, których adresy znajdują się na stronie https://aids.gov.pl/pkd/
W województwie lubuskim test w kierunku HIV i HCV wykonać można bezpłatnie, anonimowo i bez skierowania w PKD przy Centrum Medycznym ALDEMED w Zielonej Górze (ul. Niepodległości 1, I piętro) w każdy wtorek i czwartek, w godzinach od 16.30 do 18.30.
