Portal Województwa Lubuskiego

Podczas wydarzenia przedstawiono główne cele i założenia planu, wyniki badań terenowych z udziałem studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego i koncepcję włączania młodzieży do działań na rzecz wspólnej przyszłości. Uczestnicy mieli okazję do zapoznania się z opracowanymi propozycjami rozwiązań oraz zaproponowania własnych pomysłów.

Członkini Zarządu Województwa Lubuskiego Anna Chinalska odwołała się do strategii polityki społecznej na lata 2021-2030. – Przyjęliśmy wizję, by w 2030 roku województwo lubuskie było zieloną krainą nowoczesnych technologii, cechującą się wysoką jakością życia mieszkańców oraz by region był otwarty, wielokulturowy społecznie, zapewniający wszystkim mieszkańcom dostępność i wysoką jakość życia – mówiła.  

Jednym z czterech głównych celów strategii jest to, aby region był silny w wymiarze społecznym oraz bliski obywatelom. Strategia polityki społecznej jest narzędziem do realizacji tego wiodącego celu. Tu dużą rolę ma do odegrania także Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze. Członkini Zarządu Województwa wyraziła zadowolenie, że to właśnie w powiecie krośnieńskim jest realizowany pilotażowy projekt.

Anna Januszkiewicz – starosta krośnieńska podziękowała Zarządowi Województwa za to, że projekt pilotażowy mógł odbyć się w powiecie krośnieńskim. – Nie stało się to przypadkowo, ponieważ jesteśmy wyjątkiem na mapie województwa lubuskiego. Duża zasługa w tym w dobrej współpracy siedmiu samorządów. Wyjątkowo zgodnie współpracujemy m.in. w ramach Krośnieńskiego Obszaru Funkcjonalnego. Mam takie wrażenie, że każdego dnia udowodniamy, że razem możemy więcej. I jestem też przekonana, że łącząc nasze potencjały, będziemy w stanie pod okiem profesora Mariusza Kwiatkowskiego i jego zespołu wypracować rozwiązania, które wpłyną pozytywnie na zmiany w naszej małej ojczyźnie. Wyludnia się Polska, województwo lubuskie, powiat krośnieński i wyludniają się gminy. Możemy udawać, że nie zauważamy tego zjawiska, ale możemy też spróbować jemu przeciwdziałać – mówiła. 

Podczas spotkania głos zabrali młodzi badacze – studenci UZ, którzy przez ostatnie dwa miesiące przeprowadzili kilkadziesiąt wywiadów biograficznych z młodymi (i nie tylko młodymi) mieszkańcami małych miejscowości narażonych na wyludnienie, pytając ich o jakość życia. W ten sposób powstał materiał, który będzie podstawą działań, jakie w najbliższych latach zostaną podjęte w powiecie, a następnie w regionie. Na zakończenie prac publicznie przedstawili ustalenia i rekomendacje. Pojawiło się kilka pomysłów na innowacje technologiczno-społeczne, które mają być testowane w ramach pilotażu.

Uczestnikami panelu byli członkowie zespołu projektowego RE-WIZJE: Kaja Bilińska, Maja Massier, dr Anna Mielczarek-Żejmo, German Ostrowski i Kornelia Wojciechowska. To oni podzielili się swoimi obserwacjami i wnioskami po licznie odbytych rozmowach z młodzieżą z powiatu krośnieńskiego. Każde z nich odwiedziło jedną gminę i przedstawiło swoje efekty pracy. Mówili m.in. o tym, jak młodzież postrzega problemy demograficzne, jak zakotwiczać młodzież w społecznościach lokalnych oraz jak ich włączać do działań na rzecz wspólnej przyszłości.

Prof. Mariusz Kwiatkowski – pełnomocnik marszałka województwa ds. potencjału społecznego regionu podziękował włodarzom oraz mieszkańcom siedmiu gmin, gdzie były prowadzone badania za cierpliwość, otwartość i poświęcony czas. Dokonał wprowadzenia do panelu samorządowego. Podczas tej części spotkania starano się odpowiedzieć na pytania: Jak przedstawiciele instytucji samorządowych oceniają założenia planu? Jakie mają podejście do proponowanych rozwiązań? Jakie inne rozwiązania proponują?

W odpowiedzi na wyzwania demograficzne, Zarząd Województwa Lubuskiego opracował Lubuski Plan Adaptacji Demograficznej. Zmniejszenie liczby mieszkańców, kurczenie się społeczności lokalnych, starzenie się ludności, zmniejszenie przychodów gmin i ograniczenie dostępu do usług publicznych, a co za tym idzie – osłabienie wsparcia dla najbardziej potrzebujących oraz poczucie samotności wielu osób, to tylko niektóre przejawy i możliwe konsekwencje niepokojących procesów.

Założenia Lubuskiego Planu Adaptacji Demograficznej

Jest to pierwszy regionalny dokument odnoszący się do wyzwań narastającego kryzysu. Plan bierze pod uwagę kluczową ludzką potrzebę, jaką jest satysfakcjonujące życie w przyjaznym otoczeniu – w rodzinie, wśród przyjaciół i życzliwych sąsiadów, w dobrze zorganizowanych, spójnych społecznościach. Wszyscy doceniamy wartość takiego życia, dlatego z niepokojem obserwowany jest pogłębiający się kryzys, w tym zjawisko wyludniania i starzenia się lubuskich społeczności.

– Nasze podejście w poszukiwaniu skutecznych rozwiązań polega na łączeniu potencjałów. Zakładamy, że w sytuacji ubywania mieszkańców i starzenia się społeczności niezbędne staje się uzupełnianie i wzmacnianie potencjału gospodarczego, materialnego, społecznego i ludzkiego na obszarach dotkniętych kryzysem. Zdolność do tworzenia nowych powiązań funkcjonalnych w wymiarze indywidualnym i zbiorowym, urasta w tej sytuacji do rangi kluczowej cechy osób, organizacji i instytucji funkcjonujących w regionie. Zamierzamy ją wzmacniać poprzez realizację planu. Plan jest wyrazem determinacji marszałka, Zarządu i Samorządu Województwa Lubuskiego oraz włodarzy lubuskich gmin w dążeniu do łagodzenia skutków zmian demograficznych i w poszukiwaniu optymalnych rozwiązań problemów, które te zmiany powodują. To także zaproszenie do współpracy wszystkich środowisk, organizacji i osób łączących różnorodne potencjały i współtworzących dobrze powiązane, przyjazne społeczności, w których warto żyć – czytamy w dokumencie.

Plan ma być żywym dokumentem, wzbogacanym o nowe rozwiązania, w miarę pozyskiwania kolejnych danych i pomysłów wypracowywanych we współpracy z mieszkańcami. W ten sposób przyczyni się do twórczego połączenia naszych potencjałów i do realnej, pozytywnej zmiany społecznej. Łączmy więc nasze potencjały w imię wspólnej przyszłości, która z dzisiejszej perspektywy jawi się jako pełna nieznanych wcześniej wyzwań. Intencją jest upowszechnianie przekonania, że społeczności lubuskie to miejsca, w których warto żyć.

Jakość życia przede wszystkim 

Celem Lubuskiego Planu Adaptacji Demograficznej jest zapewnienie mieszkańcom odpowiedniej jakości życia w sytuacji gwałtownych zmian demograficznych dzięki zaadaptowaniu regionalnych i lokalnych polityk publicznych do zmieniających się potrzeb i potencjałów.

Cel ten zamierzamy osiągnąć poprzez:

• wprowadzenie wojewódzkich programów dedykowanych gminom i innym podmiotom podejmującym działania na rzecz przeciwdziałania depopulacji,

• łączenie różnorodnych potencjałów indywidualnych i zbiorowych służące przezwyciężaniu negatywnych skutków depopulacji,

• wzmacnianie zdolności instytucji, organizacji i społeczności regionu do twórczego i systemowego reagowania na zmiany demograficzne,

• zapewnienie odpowiedniego systemu wsparcia dla par i rodzin w procesie podejmowania decyzji o prokreacji i w wychowaniu dzieci,

• stworzenie systemu zachęt dla osób, które chciałyby pozostać na stałe lub osiedlić się w województwie lubuskim.