Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży to niezwykle ważny temat, szczególnie w ostatnim czasie, po pandemii. Samorząd województwa widząc potrzebę profesjonalnej opieki psychiatrycznej dla młodych Lubuszan realizuje i planuje wiele działań w tym zakresie. O szczegółach dotyczących działań na rzecz poprawy psychiatrii dziecięcej w naszym regionie mówili uczestnicy poniedziałkowej (5 lutego 2024 r.) konferencji prasowej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze.
Stypendia odpowiedzią na brak specjalistów
Grzegorz Potęga, Członek Zarządu Województwa Lubuskiego podkreślał, że główną potrzebą jest zaangażowanie środków centralnych w ochronę zdrowia w województwie lubuskim. - To, co my tutaj zrobiliśmy pod kierunkiem ówczesnej marszałek województwa Elżbiety Anny Polak, to jest mistrzostwo świata. Zaangażowaliśmy mnóstwo własnych środków w rozwój naszych jednostek. Z zestawienia wynika, że jesteśmy na szarym końcu jeśli chodzi o środki centralne. Prośba do pani poseł Elżbiety Anny Polak i wojewody Marka Cebuli – walczcie o te środki, bo bez tego nie pójdziemy do przodu i to w sferze obiektów jak i utrzymania – apelował członek zarządu.
Grzegorz Potęga dodał, że wiele działań jest realizowanych - to stypendia dla przyszłych medyków, środki, aby wzmacniać potencjał kierunku lekarskiego. Od ubiegłego roku samorząd województwa przekazuje środki na stypendia dla studentów studiów podyplomowych z psychologii klinicznej oraz psychoterapii. W tym roku przyznano stypendia 22 studentom, łączna kwota to 13,5 tys. zł. Kwota zabezpieczona na ten cel wynosi 297 tys. zł.
Członek zarządu Grzegorz Potęga podkreślał, że samorząd zabiega o nowe inwestycje dla szpitali, które zajmują się psychiatrią. Przypomnijmy, 29 grudnia 2023 r. Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze podpisało umowę z Ministerstwem Zdrowia na realizację zadania pn. „Kompleksowa modernizacja oddziału psychiatrycznego w celu poprawy efektywności terapii oraz w celu zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów”. Wartość zadania to ponad 5,2 mln zł. Udało się pozyskać ponad 4,4 mln zł ze środków rządowych, a 834 tys. zł z budżetu województwa. - Niech to będzie taka pierwsza jaskółka, czego oczekujemy w większej wartości – dodał.
Nie oszczędzamy na zdrowiu
Elżbieta Anna Polak, Posłanka na Sejm RP wskazywała, że w regionie lubuskim od kilku lat wiemy, jak ważne jest zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. - Przeprowadziliśmy pilotaż, na podstawie którego powstało Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży z Poradnią Pozytywka w Zielonej Górze, która cieszy się bardzo dużym powodzeniem. W ubiegłym roku kupiliśmy ten obiekt od Uniwersytetu Zielonogórskiego. Dane statystyczne są dramatyczne. Przygotowaliśmy w Lubuskiem specjalnym obiekt w szpitalu w Obrzycach, w którym też chcemy zajęć się leczeniem dzieci i młodzieży, poprawą dostępności. Taki projekt został złożony w Ministerstwie Zdrowia. Takie centrum jest również w Gorzowie Wlkp. W regionie lubuskim jesteśmy prekursorem, bo to już nie pilotaż, z powodzeniem realizujemy projekt, który finalizujemy w tym roku na kwotę 12,5 mln zł sfinansowany z Funduszy Europejskich.
- Przyszedł czas na realizację tych zadań z budżetu państwa. W tym roku w budżecie państwa mamy 200 mld zł tj. o 18,4 proc. więcej na leczenie Polek i Polaków. Nie oszczędzamy na zdrowiu - podkreśliła poseł Elżbieta Anna Polak. - W ramach funduszu medycznego będzie specjalnie dedykowany program na leczenie psychiatryczne dzieci i młodzieży. My jesteśmy gotowi, musimy wyremontować obiekt przy Monte Casino w Zielonej Górze. Musimy doposażyć nasze jednostki w Obrzycach i Gorzowie, by sprawić, żeby nie było już problemów z dostępnością do leczenia. W Polsce dane statystyczne są zatrważające. Sejm RP przekierował 3 mld zł, które trafią na poprawę dostępności leczenia. A dokładnie na na psychiatrię dziecięcą, onkologię dziecięcą i leczenie chorób rzadkich.
Posłanka potwierdziła, że te pieniądze będą, nabór zostanie ogłoszony nabór w sposób transparentny i przejrzysty. - Musimy być gotowi z projektami, by mogły one być zrealizowane w tym roku. Nie ma nic ważniejszego niż zdrowie i jakość życia. Każdy z nas ma coś do zrobienia, ta sytuacja musi się poprawić - dodała poseł Polak.
Po pandemii kryzysów psychicznych jest więcej
Marek Cebula, Wojewoda Lubuski podkreślał, że po pandemii mamy problem, z którym musimy się wszyscy zmierzyć tj. wykluczenie dzieci, które nie potrafią sobie poradzić. - Potrzebujemy psychologów dziecięcych, psychiatrów, którzy będą zajmowali się zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży. To jest wyzwanie przed którym stoimy w województwie lubuskim. Mamy też problem jeśli chodzi o wykluczenie komunikacyjne w małych miejscowościach, które dotyczy zarówno dzieci, osób z niepełnosprawnościami jak i osoby starsze. To kolejne wyzwanie, przed jakim stoimy - powiedział wojewoda.
- W szkole brakuje psychologów, brakuje możliwości spotkania się z takimi osobami. Dziś stronie rządowej chodzi o to, by dostęp do psychologów i psychiatrów był dużo szerszy niż do tej pory - podkreślił wojewoda Marek Cebula. Mam nadzieję, że w województwie lubuskim przez kolejne inwestycje, przez zapowiedź minister zdrowia Izabeli Leszczyny będziemy mogli przeznaczyć większe środki, żeby budować kolejne ośrodki, ale żeby dostępność była większa w mniejszych miejscowościach. Ważne jest, aby dobrze zagospodarować środki, które przeznaczył rząd na rozbudowę opieki nad dziećmi i młodzieżą.
- Po pandemii zwiększyła się liczba dzieci, które targają się na własne życie. To dzieci z różnych grup społecznych, szkół i w różnym wieku. Przed nami duże wyzwania. Bez psychologów i psychiatrów nie poradzimy sobie. Potrzebujemy specjalistów. Stypendia fundowane przez samorząd województwa, wydział lekarski, rozbudowywanie ośrodków to dobry krok - podkreślił wojewoda lubuski.
Naszym cele jest poprawa warunków leczenia
Ewa Lewicka-Michalewska, dyrektorka Samodzielnego Publicznego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Międzyrzeczu wskazywała, że wszyscy byśmy chcieli, aby dzieci nie potrzebowały takiej pomocy, żeby to zdrowie psychiczne było w dużo lepszej kondycji, ale tak nie jest. - W naszym szpitalu funkcjonuje poradnia zdrowia psychicznego dla dzieci na II poziomie referencyjnym, funkcjonuje także poradnia psychologiczna na I poziomie referencyjnym. Szpital czyni starania do utworzenia całodobowego oddziału psychiatrycznego dla dzieci. Myślimy o modernizacji pawilonu nr 7 dla potrzeb 24-łóżkowego oddziału, ponieważ sygnały środowiska lekarskiego i psychiatrycznego, psychologów, pediatrów świadczą o tym, że zapotrzebowanie na leczenie stacjonarne jest ogromne. Mamy potencjał kadrowy i będziemy go powiększać, Modernizacja pawilonu i dostosowanie go do potrzeb dzieci umożliwi realizację takich świadczeń. Pod koniec ubiegłego roku udało nam się zawrzeć z Ministerstwem Zdrowia kontrakt na modernizację pawilonu nr 19 na ponad 5 mln zł. Mam nadzieję, że w tym roku uda nam się zmodernizować ten pawilon i podnieść standard pobytu i leczenia dzieci. Liczmy i wierzymy w to, że będzie wsparcie ze strony pani poseł i wojewody w tych działaniach – mówiła dyrektor szpitala Ewa Lewicka-Michalewska.
Lepiej interweniować i zapobiegać
Dr n. med. Przemysław Zakowicz, zastępca dyrektora Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze, jest beneficjentem programu stypendialnego finansowanego przez lubuski samorząd. - Dziękuję za wsparcie, które otrzymałem jako stypendysta. Cieszy mnie, że temat psychiatrii dziecięcej został zauważony. Samobójstwa w populacji dzieci i młodzieży są drugą przyczyną zgonów po wypadkach komunikacyjnych. Rocznie według statystyk Komendy Głównej Policji dochodzi do 2000 prób samobójczych. Te statystki są mocno zaniżone - stwierdził dr P. Zakowicz.
- Nasza jednostka dzięki współpracy z samorządem województwa rozrasta się na wszystkie 3 stopnie referencji. W naszej placówce na Monte Casino mamy I i II stopień referencyjny, w szpitalu – III stopień referencyjny. Zaczynamy świadczyć kompleksową opiekę na każdym z poziomów referencyjnym w zależności od potrzeb danego pacjenta. Kładziemy nacisk na opiekę środowiskową i profilaktykę. Lekarz psychiatra dzieci i młodzieży jest ostatnim ogniwem tego procesu i najlepiej, żeby nie był w ogóle potrzebny. Nacisk kładziemy na to, aby tak interweniować, żeby można było zapobiegać a nie leczyć. Samobójstwo dziecka nie jest problem tylko medycznym, jest problemem społecznym, szkolnym, psychologicznym. Chcielibyśmy zacząć od działań pracy z dzieckiem, które nie wymagają farmakoterapii. Zależy nam na tym, by do szpitala trafiały dzieci, które potrzebują wsparcia medycznego – dodał dr n. med. Przemysław Zakowicz.
Najważniejsze jest zdrowie mieszkańców
Marcin Pabierowski, radny Miasta Zielona Góra podkreślał, że temat dotyczący psychiatrii dziecięcej jest niezwykle ważny.
- Od kilku lat podkreślamy, że trzeba zmienić optykę miasta Zielona Góra co do współpracy ze szpitalem. Widzimy, że ta współpraca nie układa się dobrze - powiedział radny Pabierowski. - Środowiskowe Centrum Zdrowia z Poradnią Pozytywka mogło być już dawno w Zielonej Górze, bo potrzeby były. Już w 2021 r. miasto się wycofało z tego projektu. Dla mnie jest to niezrozumiałe, tkanka lokali komunalnych w mieście jest znacząca, a tu chodzi o priorytety. Dziś najważniejsze jest zdrowie mieszkańców. Pandemia pokazała wiele problemów, na które w tak znaczący sposób nie zwracaliśmy uwagi, a które trzeba szybko naprawić. Ważna jest także opieka wytchnieniowa, dziennej opieki dla osób trwale niesamodzielnych, dla seniorów, tego cały czas w mieście nie ma – podkreślał Marcin Pabierowski, kandydat na prezydenta Zielonej Góry.
Konsekwencją wycofania się miasta Zielona Góra z projektu Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Zielonej Górze „Pozytywka” były problemy lokalowe. Trzeba było nabyć pomieszczenia w innej niż wcześniej zaplanowano lokalizacji.
