Marszałka województwa lubuskiego reprezentowała podczas konferencji dyrektor Biura Zamiejscowego UMWL z siedzibą w Gorzowie Wlkp. Natalia Burdz. W wydarzeniu uczestniczył także radny Województwa Lubuskiego Tomasz Gierczak.
– Samorząd Województwa Lubuskiego zwiększa ofertę wsparcia psychicznego dla dzieci i młodzieży. Świadczą o tym inwestycje, takie jak planowana budowa szpitala psychiatrycznego w Zielonej Górze czy rozwój psychiatrii w Gorzowie Wlkp. – m.in. Centrum Zdrowia Psychicznego i około 200 mln zł na kompleks przy ulicy Walczaka. Ważne są także środki przekazywane na kształcenie przyszłych psychologów, których w szkołach brakuje – mówiła Natalia Burdz.
– Nie zlikwidujemy całkiem przemocy, ona jest w ludzkim DNA. Możemy się uczyć tego, dlaczego występuje, kto jest jej sprawcą i musimy się nauczyć odwagi. Odwagi do tego, by jej nie tolerować, żeby prezentować sobą wartości – podkreślał psychiatra dr Przemysław Zakowicz. Sam kiedyś był ofiarą hejtu. Dzisiaj przyznał, że ciekawość, dlaczego jego hejterzy postępują tak, a nie inaczej, skłoniła go do studiowania psychiatrii.
Spotkanie zostało zorganizowane przez młodych ludzi z myślą o rówieśnikach. Organizatorzy podkreślali, że dotychczas konferencje dotyczące zdrowia psychicznego były skierowane głównie do rodziców, nauczycieli i specjalistów. W tym roku zmieniono perspektywę.
– To pierwsza tak duża konferencja w Gorzowie tworzona przez młodzież i dla młodzieży. Do tej pory organizowaliśmy wydarzenia głównie dla dorosłych, ale po rozmowach z Rotary Club i kuratorium postanowiliśmy oddać głos młodym. Okazało się, że ich energia, zaangażowanie i pomysły są ogromne – to oni stworzyli fundament całego wydarzenia – mówiła Marta Krupa, prezeska Fundacji Today, Tomorrow, Together.
W konferencji uczestniczyło około 200 uczniów gorzowskich szkół średnich. Program obejmował prelekcje ekspertów, panel dyskusyjny oraz cykl warsztatów prowadzonych przez specjalistów z Gorzowa.
Młody młodemu wrogiem
Jednym z głównych tematów tegorocznej edycji była przemoc rówieśnicza – zarówno w świecie realnym, jak i w internecie.
Maria Mażul, uczennica IV Liceum Ogólnokształcącego, zwróciła uwagę na skalę problemu:
– Młody młodemu potrafi być wrogiem. To się przejawia i w realu, i w sieci. Czasami wystarczy, że ktoś wygląda inaczej albo ma mniej pieniędzy – i to staje się powodem gnębienia czy wykluczenia. Dlatego warto być czujnym na sygnały, gdy widzimy, że ktoś jest odpychany czy gnębiony. Ważne, by reagować, powiedzieć dorosłemu, pedagogowi. Na naszej konferencji uczymy się, jak reagować, gdy jesteśmy świadkami przemocy.
Podobnymi refleksjami podzieliła się Aleksandra Domańska:
– W mojej szkole atmosfera jest dobra, ale z doświadczeń wiem, że problem szczególnie widoczny jest w podstawówkach, w starszych klasach, kiedy każdy zaczyna odkrywać siebie. Tam często pojawia się hejt za styl, gust muzyczny czy zainteresowania. W internecie to zjawisko jest jeszcze silniejsze – tam hejt jest niestety normalizowany i często usprawiedliwiany jako wolność słowa. A przecież to zwykła nienawiść wobec drugiego człowieka.
Alarmujące dane
Lubuski kurator oświaty Mariusz Biniewski wskazał na dramatyczne statystyki: – Aż 44% uczniów w Polsce doświadcza przemocy psychicznej, 48% przemocy fizycznej, a 79% młodych ludzi zetknęło się z przemocą przynajmniej raz w życiu. 26% nastolatków było ofiarami przemocy seksualnej bez kontaktu fizycznego. Te liczby są zatrważające. Dlatego tak ważne jest, by mówić o tym głośno i uczyć młodzież, jak reagować. Cieszę się, że ta konferencja powstaje z ich inicjatywy – to oni najlepiej wiedzą, z jakimi problemami mierzą się na co dzień.
Jan Gawroński, społeczny zastępca Rzecznika Praw Dziecka, podkreślał wagę lekcji różnorodności i zrozumienia: – Przemoc rówieśnicza szczególnie dotyka osoby neuroróżnorodne czy z niepełnosprawnościami. Bardzo często wynika z braku moderacji dorosłych. Dlatego apeluję: zanim kogoś ocenisz czy zranić słowem – najpierw pomyśl. Jedno słowo może ranić na długo. Potrzebujemy edukacji i empatii, aby to zmienić.
Powiedz „NIE”
Po części wykładowej uczestnicy wzięli udział w warsztatach rozwijających kompetencje reagowania i budowania asertywności.
– To nie była tylko konferencja z prelekcjami. Chcieliśmy dać młodym konkretne narzędzia – warsztaty o stawianiu granic, reagowaniu jako świadek przemocy czy rozumieniu emocji ofiary i sprawcy. To wiedza, którą można zastosować od razu w życiu – zaznaczyła Krystyna Baj-Pawluk z Rotary Club Gorzów Wielkopolski.
Podczas wydarzenia uczniowie podkreślali, jak ważne jest, by takie inicjatywy były skierowane bezpośrednio do nich. Daria Lebedyńska mówiła: – Wielu nastolatków boi się mówić o swoich problemach rodzicom czy nauczycielom. Takie konferencje pomagają nam zrozumieć wagę problemu i pokazać, że możemy szukać pomocy. Często łatwiej jest zwierzyć się koleżance niż dorosłym, którzy nie zawsze traktują nasze problemy poważnie.
Potrzeba większej odporności i wsparcia
Ważnym przesłaniem podczas wydarzenia, była prelekcja wojewódzkiego konsultanta ds. psychiatrii dzieci i młodzieży – dra Przemysława Zakowicza. – Przemoc rówieśnicza zawsze była problemem i niestety zawsze nim pozostanie. Zmieniają się jedynie jej oblicza. Dziś szczególnie poważnym wyzwaniem jest cyberprzemoc, która przenosi krzywdę do świata wirtualnego i czyni ją trwałą – raz opublikowane treści nie znikają z sieci, mogą być powielane, udostępniane, a nawet służyć do indoktrynacji młodych ludzi. Dawniej ktoś kogoś uderzył czy wyśmiał, a problem często kończył się wraz z powrotem do domu. Dziś przemoc nie ma końca – żyje w internecie i nieustannie przypomina ofierze o jej krzywdzie. To sprawia, że młodzież szczególnie potrzebuje wewnętrznej odporności i silnego poczucia własnej wartości. Tę odporność buduje się w domu – przez więź, miłość, obecność rodziców i wspólnie spędzony czas – podkreślił psychiatra.
Konferencja w Gorzowie Wlkp. została dofinansowana z budżetu Samorządu Województwa Lubuskiego.
